HPV aşısı hani ücretsiz olacaktı?

Kadınlarda rahim ağzı kanseri, erkeklerde ise ağız ve boğaz kanserine neden olan HPV (human papilloma virüs)e karşı uygulanan HPV aşısı Türkiye’de ücretli. Seçim öncesi ‘HPV aşısı ücretsiz olacak’ sözünü veren Sağlık Bakanı Fahrettin Koca bu sözü unuturken, bütçe görüşmelerinde bu kez de Türkiye’nin kendi HPV aşısını üreteceğini vadetti. 100’den fazla ülkede ücretsiz olarak uygulanan HPV aşısına ilişkin uzmanlar net: “HPV aşısı mutlaka aşı takvimine alınmalı.” Gazetemize konuşan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Esin Şenol, Bakan Koca’nın ‘HPV aşısı üreteceğiz’ sözlerini oyalama olarak niteleyerek “Türkiye’nin HPV aşısını üretecek donanımı yok!” dedi. Onkoloji Uzmanı Dr. Halis Yerlikaya ise HPV aşısının mutlaka ulusal aşı takvimine alınması gerektiğini dile getirerek “HPV aşısı gerçekten kansere karşı koruyor. Ve aşının maliyeti kanser tedavisiyle karşılaştırılamayacak kadar ucuz” ifadelerini kullandı. HPV aşısının ücretsiz olması için aşı çalışmalarını yürüten pek çok kadın derneği de Bakan Koca’ya verdiği sözü hatırlatarak, “Söz verdiniz, artık aşıyı ulusal takvime alın” çağrısını sürdürüyor.

 

Türkiye’de kadın örgütlerinin ‘HPV aşısı ücretsiz olsun’ kampanyalarının son derece önemli olduğunu söyleyen Onkoloji Uzmanı Dr. Halis Yerlikaya “Halen Türkiye’de ve dünyada kanser önde gelen ölüm nedenleri arasında yer alıyor. HPV de kanser için önemli risk faktörleri arasında” dedi. Kadınlarda görülen rahim ağzı kanserinin önlenebilir ve erken tanı konulduğunda tedavi edilebilir olduğu bilgisini veren Dr. Yerlikaya “Virüsün 100’den fazla tipi var. Ve her yıl yaklaşık 14 milyon insanın bu virüsle enfekte olduğu tahmin edilmekte” dedi. Bu kanserden korunmak için ellerinde iki önemli silah olduğunu belirten Yerlikaya “Bunlar aşı ve tarama. HPV aşıları, rahim ağzı kanserlerinin yüzde 70’ini ve genital siğillerin de yüzde 90’ını önleyebilir. Aynı zamanda bu aşılar, HPV’ye bağlı diğer kanserlerden de koruyabilir” diye konuştu.


Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) yakın zamanda bu kanseri elimine etmek için bir strateji planı geliştirdiğini bilgisini veren Dr. Yerlikaya “Buna göre 2030’a kadar 15 yaş ve altı kız çocuklarının yüzde 90’ının aşılanması, 35 yaşına kadar kadınların en az bir kere taranması ve bunun 45 yaşında bir kere daha tekrarlanması öngörüldü” dedi. Aşının Avusturya, Portekiz, Norveç ve Danimarka gibi pek çok ülkede ücretsiz ve okul aşılamasıyla birlikte uygulandığını hatırlatan Dr. Yerlikaya “Aşı mutlaka ulusal aşı kapsamına alınmalı ve kamu otoritesi buna dair hızla adım atmalı. Gerçekten önemli bir aşı. Çünkü dünyada kansere karşı koruyan iki aşıdan biri” dedi. Aşının maliyetinin kanser tedavisiyle karşılaştırılamayacak kadar ucuz olduğunu da dile getiren Dr. Yerlikaya, “Hastalığı önleyecek bir aşı varken biz neden aşıyı ulusal takvime dahil etmiyoruz? Neden ücretsiz bir şekilde halk sağlığı yatırımı olarak görüp halka sunmuyoruz” diye konuştu.

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Esin Şenol, zannedilenin aksine HPV’nin erkeklerde de HPV’ye bağlı kanser görülme sıklığı olduğunu söyledi. Erkeklerde anogenital kanserlerin yüzde 90, ağız boğaz kanserlerinin yüzde 90’ının etkeninin HPV olduğunu belirten Prof. Dr. Şenol “Bu bakımdan kız ve erkek çocuklarının aşılanması son derece önemli” diye konuştu. Sağlık Bakanı Koca’nın ‘Kendi aşımızı üreteceğiz’ demesini de değerlendiren Prof. Dr. Şenol, Türkiye’de şu an aşı üretimi olmadığına vurgu yaparak şunları söyledi: “Türkiye’de şu an aşı üretimi olmadığı gibi aşı üretiminin koordine edildiği bir sistem de yok. Aşı üretiminin temel basamaklandırması da yok. Sadece bazı aşıların anlaşma sırasında yapılmış dolum dediğimiz süreçleri söz konusu. O da her aşı için değil. Haliyle şu an HPV aşısını üretebilecek bir altyapı yok. Bu sözler hep olduğu üzere bir oyalama taktiği.”

 

“Biz aşı üretecek olsak grip aşısı üretiriz!” ifadelerini kullanan Prof. Dr. Şenol, “Çünkü en basit üretilecek aşıdır grip aşısı. Bu ülkede grip aşısı yaptırmak zorunda olan milyonlarca insan var. Ve Türkiye’ye pahalıya mal olan bir aşı. Grip aşısı en basit teknoloji ile yapılan inaktif aşıdır. Bu bile üretilmiyor. Dolayısıyla Türkiye’nin HPV’yi üretecek donanımı yok. Sistematiğin baştan kurulması lazım ve bu yılları alacak bir süreç. Nitekim Türkiye, kovidde ürettiği aşıda başarılı olamadı. Çünkü üretim öncesinde ve üretimde faz çalışmaları dediğimiz çalışmaları tamamlayamadılar. Ancak buna rağmen piyasada uygulandı” dedi.
 

Sağlık Bakanı Koca’nın ‘HPV aşısı ücretsiz olacak’ sözünün üzerinden aylar geçerken HPV aşısına bir de zam geldi. En etkin olan 9’lu HPV aşısının bir dozu 2 bin 575 TL. 3 dozu ise 7 bin 800 TL civarında. Ve Türkiye’de birçok insan bu tutarı karşılayamıyor.