CHP'den emeklilikte yaşa takılanlara müjde

Geçtiğimiz dönem AKP’nin hayır oylarıyla yasalaşmayan kanun teklifini, bu dönem tekrar hazırlayan Havutça, ‘’ Emeklilikte Yaşa Takılanlar’’ için büyük bir umut oldu.

Kamuoyunda “Emeklilikte Yaşa Takılanlar” olarak adlandırılan, yaş şartı olmaksızın, prim günü ve sigortalılık süresiyle emekli olacakken, yapılan yasal düzenleme ile prim gününün yanında yaş şartına tabi tutulanlar için mağduriyetlerini kaldırılması için kanun teklifi veren Havutça; bu verdiğim çalışma yasalaşırsa emekli olmayı beklerken yaş şartı nedeniyle 3 ila 11 yıl emekliliği uzayanlar emekli olabilecek’’ dedi.

Namık Havutça hazırladığı kanun teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu. Havutça’nın kanun teklifi 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun bir maddesinde değişiklik yapılmasını öngörüyor. Buna göre, 8 Eylül 1999 gününden önce işe girenler için istisna getiriliyor. Yürürlükteki kanun maddesine eklenen fıkra şu düzenleme yapılıyor:

“ 17.07.1964 tarih ve 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu hükümlerine tabi olarak 08.09.1999 tarihinden önce sigortalı olanlar istisnadır. Bu istisnadan yararlanmak için başvuruda bulunanların yaşlılık aylığından yararlanabilmeleri için;

a) Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması ve en az beş bin gün veya

b) Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması, 15 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az üç bin altı yüz gün yahut

c) Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, kadın ise 20 erkek ise 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az beş bin gün, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olması şarttır.”

Havutça, kanun teklifinin gerekçesinde 23 Mayıs 2002 tarihli 4759 sayılı kanun ile 1999 yılından önce işe başlayanla sigortalı yurttaşlarımızın emekli olacağı yaş 3 ila 11 yıl arasında uzadığına dikkat çekiliyor. Gerekçede, “Hükümet ise bu mağduriyeti yaşayanlar için formül arayışına girmişse de kamuoyuna yansıyan bilgilere göre, daha düşük emekli aylığı bağlamak şartıyla isteyeni emekli etme formülü üzerinde durmaktadır. Her şeyden önce böyle bir formül, mağdur vatandaşlarımıza kötünün iyisini seçmeye zorunlu kılmaktır. Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir. Yurttaşların haklarının elinden alınması veya yurttaşlara verilen haklarda sınırlamaya gidilecek düzenlemeler yapılması sosyal hukuk devleti ilkesi ile çelişkilidir” deniliyor.

AKP görmezden gelemez!

Havutça, kanun teklifi ile ilgili yaptığı açıklamada da, emeklilik hakkını kazanmış ama yasal bir düzenleme ile bir gecede ellerinden alınan bu hakların hak sahiplerine iade edilmesi gerektiğini söyledi. Havutça, “Bu çok gecikmiş bir yasal düzenleme. Konuyu her fırsatta Meclis kürsüsünden dile getiriyorum. AKP’liler başka formüllerle zarardan kar etme peşinde. Oysa burada insan hakkı söz konusu. Yıllardır bir umut bekleyen bu yurttaşlarımız haklarının ancak CHP iktidarında verileceğini düşünüyorlar. Ve çok doğru düşünüyorlar. Yine de kanun teklifimiz AKP’lilerin görmezden gelebileceği bir teklif değildir” diye konuştu.

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifim ve gerekçesi ekte sunulmuştur. Gereğini saygılarımla arz ederim.

8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayanlar normalde yaş şartı olmaksızın, prim günü ve sigortalılık süresiyle emekli olacakken, yapılan yasal düzenleme ile prim gününün yanında yaş şartını da getirmiştir. O dönemde, SSK'lı olanlar için 8.9.1999 gününe kadar emeklilik için iki şart bulunmaktaydı. Sigortalılık süresi (kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl) ile 5000 günlük prim ödeme gün sayısı bu iki şartı oluşturmaktaydı. Yeni şartla, 8.9.1999 gününden önce işe girenler için kadınlarda 40 ile 58, erkeklerde ise 44 ile 60 yaş arasında değişen yaş bekleme süresi getirildi. Örneğin 1974 doğumlu ve 1992'de çalışmaya başlayan bir kadın çalışan 2012 yılında emekli olabilecekken, bu yasal düzenleme ile emekli olma tarihi 2023 yılına uzamıştır. 23 Mayıs 2002 tarihli 4759 sayılı kanun ile 1999 yılından önce işe başlayanla sigortalı yurttaşlarımızın emekli olacağı yaş 3 ila 11 yıl arasında uzatmıştır.

Hükümet ise bu mağduriyeti yaşayanlar için formül arayışına girmişse de kamuoyuna yansıyan bilgilere göre, daha düşük emekli aylığı bağlamak şartıyla isteyeni emekli etme formülü üzerinde durmaktadır. Her şeyden önce böyle bir formül, mağdur vatandaşlarımıza kötünün iyisini seçmeye zorunlu kılmaktır. Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir. Yurttaşların haklarının elinden alınması veya yurttaşlara verilen haklarda sınırlamaya gidilecek düzenlemeler yapılması sosyal hukuk devleti ilkesi ile çelişkilidir.

Ayrıca, emekli olmak için yaşı bekleyen ama bu süre zarfında işsiz kalan ve belirli bir yaşın üzerinde oldukları için yeni bir iş bulmakta zorlanan yurttaşlarımız için emeklilik bir hayal olmuştur. Bu yurttaşlarımız sağlık sigortası güvencesinden de yoksundurlar.

Bu kanun teklifi ile prim ödeme gün sayısı hem de sigortalılık süresini doldurmuş ama son şart olan yaş şartını yerine getiremeyenlere bir kere olmak üzere emeklilik hakkı tanımaktadır.

MADDE 1 - 31.05.2013 tarihli ve 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 28’inci maddesinin son fıkrasından önce gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“17.07.1964 tarih ve 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu hükümlerine tabi olarak 08.09.1999 tarihinden önce sigortalı olanlar istisnadır. Bu istisnadan yararlanmak için başvuruda bulunanların yaşlılık aylığından yararlanabilmeleri için;

a) Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması ve en az beş bin gün veya,

b) Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması, 15 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az üç bin altı yüz gün yahut,

c) Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, kadın ise 20 erkek ise 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az beş bin gün,

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olması şarttır.”

MADDE 2 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.