Uluslararası piyasalarda yaşanan dalgalanmaların ardından Türkiye ekonomisinde yaşanan sorunları değerlendiren Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, kritik açıklamalar yaptı. Özdebir, sanayiciler adına Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mukim Öztekin’e sert eleştiriler yöneltirken, Türkiye’nin tacirler tarafından yönetildiğini de savundu. Önceki akşam bir grup gazeteciyle akşam yemeğinde biraraya gelen ASO Başkanı Nurettin Özdebir’in değerlendirmeleri özetle şöyle:
“Türkiye’yi tacirler idare ediyor. Türkiye’nin merkezinde üretim hiç olmadı. Ticaret odalarının üye sayılarına bakın, bir de sanayici sayısına. Siyasetçi tabii ki siyasi kaygılarla kimi memnun ederse ondan oy alacak bu yüzden ona uygun davranmak zorunda kalıyor. Çok köklü aileler bile artık üretimi bırakıyor. Ticarete, perakende sektörüne döndüler. O büyük sanayici kuruluşları hepsi gayrimenkulcü oldular.”
Üretim üvey evlat
“Üretim üvey evlat gibi. Artık pozitif ayrımcılığın üretime yapılması lazım. Artık araba burada duvara dayandı. Yolu yap, üzerinden geçen araçtan para al. Yap-işlet-devret modelleriyle gidiyoruz. Ne oluyor özel sektör yapıyor oluyor. Ama eskiden bunları devlet yapıyordu o borçlanıyordu, şimdi özel sektör yapıyor o borçlanıyor. Kamu borcu yok ama özel sektörün borcu yüksek. Sadece adres değişti.”
BDDK’ya sitem
“BDDK Başkanı’ndan şikayetçiyim. Bugüne kadar ekonomideki gelişmeler karşısında yaşadığımız sıkıntıları Tevfik beyle (önceki BDDK Başkanı Tevfik Bilgin) sık sık konuşur, değerlendirirdik. Mevcut başkan geldiğinden beri tek bir kez bile bizlerle görüşmedi. Yönetimimize davet ettik, hele şu yaşananlar sırasında. Ama davetimizi kabul edip gelmedi. BDDK Başkanı bankaları ve uygulamalarını korumak isteyebilir, hatta hatırlayın tüketicilere karşı bankaları savunmak için ‘Bodrum’da yediğiniz lahmacuna 50 lira ödüyorsunuz’ demişti. Ama biz diyoruz ki başkana ‘Biz sanayiciler olarak Bodrum’da 50 liraya lahmacun yemiyoruz, biz yeni sanayideki köfteci Nihat Usta’dan köfte yiyoruz. Hem de çeyrek arası köfte...’ Daha ne diyelim.”
Kredi sistemi değişmeli
“En başta bankacılık sisteminin sanayi yatırımları için kredi sistemini değiştirmesi lazım. B bakın size bir örnek anlatayım. Bir sanayici arkadaşım fabrikasına servis aracı almak istedi. Banka ona dedi ki, ‘Şimdi bir sürü belge, bilgi, prosedür, çok zor olacak. iyisi mi siz bu aracı fabrikadaki çalışanlardan biri adına alın, sorunsuz çözelim’ aracı aynen bir çalışan adına aldılar, hiç uğraşmadılar.”
Talimat verdim artık kadın işçi çalıştırmam
İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, kadın çalışanlara yönelik hakların doğuma paralel artırılmasına yönelik uygulamaların istihdamı zorlaştıracağına dikkat çekmişti. Benzer bir uyarıyı Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir de yaptı ve şunları söyledi:
“Türkiye hâlâ rekabetçi ülke sıralamasında 60 küsurüncü sırada. Yapısal reformlar işgücü piyasasını esnetmek yerine katılaştırıyor. Kadınların istihdamını zorlaştıracak önlemler alıyoruz. İşalemi buna tepkisiz kalamaz. Bir sanayicimiz, önümüzdeki dönem kadın çalıştırmama talimatı verdiğini söyledi. Aynen, ‘Ben kendi işyerimde talimat verdim, artık kadın işçi çalıştırmayacağım’ dedi. Bu sadece ona özgü değil,
hepimiz için geçerli. Kaş yapayım derken göz çıkarmamak lazım. Burada böyle bir durum var. Kadın istihdamını artırmak gerekirken, onu engelleyecek adımlar atıyoruz. Zaten düşük olan kadın katılım oranını daha da aşağı çekecek.”
Doğum izni 8 hafta uzayıp 24 hafta olacak
Ekim ayında Meclis’e gelmesi planlanan ve çalışan kadına dönük yasa taslağında birçok yeni düzenleme var. Söz konusu çalışmayı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tamamladı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı onayladı.
Taslak, doğum öncesi ve sonrası uzun süreli izin, yarı zamanlı çalışma kolaylığı, sigorta priminin devlet tarafından karşılanması, nakit desteği gibi teşvikler getiriliyor.
- Doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 olmak üzere toplamda 16 hafta kullanılacak doğum izninin 24 haftaya çıkarılması gündemde.
- Doğum yapan kadın yarı zamanlı çalışacak ancak işverenden tam gün çalışıyormuş gibi ücret alacak.
- Kadınlar her çocuk için 2 sene olmak şartıyla borçlanabilecek ve bu borçlanma için doğumun ilk sigorta tescilinden sonra olması şartı aranmayacak. 5 çocuğu olan kadın sadece doğum borçlanması yaparak yaşı geldiğinde borçlanarak yaşlılık aylığına başvurabilecek.
- Çocuk başına 19.57 TL ve 2 çocukla sınırlı olan çocuk yardımının arttırılması, kreş desteği ve doğum yapan kadın sigortalının işe dönüş garantisi taslak metindeki diğer adımlar.