Merkez Bankası, 27 Temmuz’da 4.5 yıl aradan sonra 425 baz puanlık bir indirime gitmişti ve böylece yüzde 24 olan politika faizi (piyasa açısından belirleyici faiz) yüzde 19.75’e çekilmişti. Merkez, 12 Eylül’de de faizde 325 puanlık daha indirime gitti ve politika faizi yüzde 19.75’ten yüzde 16.50’ye geriledi. Böylece sadece 1.5 ayda faizde toplam 750 baz puanlık (7.5 puan) indirim gerçekleşmiş oldu.
KONUTTA YÜZDE 1.17
Bu indirimi kamu ve özel bankalar da takip etti. Kredi faizlerinde adeta indirim yarışı başladı. Ziraat, VakıfBank ve Halkbank, ağustosta konut kredisinde faiz oranlarını yüzde 0.99’a çekmişti. Bu dönemde özel bankalarda konut faizi yüzde 1.30’un üzerindeydi. Son indirimle özelde de konut faizi yüzde 1’e doğru yaklaştı. Şu anda özelde en düşük konut faizini yüzde 1.17 ile İş Bankası ve Akbank sağlıyor.
İHTİYAÇ VE KURUMSALDA
İlk faiz indiriminin etkisi en çok konutta görülse de ikinci indirimle birlikte ihtiyaç, taşıt ve ticari kredi faizlerindeki düşüşler belirginleşti. Bu indirimlerde de yine başı kamu bankaları çekti. Kamu bankalarından VakıfBank maaş müşterisine yüzde 1.25’le, diğer müşterilerine de yüzde 1.35’le ihtiyaç kredisi kullandırıyor. Ziraat Bankası da kurumsal kredi faizlerini yıllık yüzde 13-15.5 arasına indirmiş durumda.
HALKBANK DA KATILDI
Bir indirim de dün Halkbank’tan geldi. Halkbank, ticari kredi faiz oranlarını yıllık yüzde 13-15.5 aralığına, ihtiyaç kredi faiz oranlarını ise maaş müşterileri için aylık yüzde 1.25’e ve diğer müşteriler için de aylık yüzde 1.35’e indirdi. Özetle kredi maliyetleri, artık ertelenen ihtiyaçların öne çekilmesi için uygun seviyelere geldi. Merkez Bankası’nın indirimlere devam etmesiyle, bu faizlerin bir miktar daha gerileyeceği öngörülüyor.
AYNI TUTARDA VATANDAŞIN KAZANCI ARTTI
Merkez Bankası’nın verilerine göre; faiz indirimleri öncesinde konut kredisinin ortalama aylık faizi yüzde 1.70 civarındaydı. Bir başka deyişle 120 ay vadeli 200 bin lira kredi çeken bir vatandaş aylık 3 bin 918 lira taksit, toplamda ise 470 bin 197 lira geri ödeme yapıyordu. Şimdi aynı krediyi kamu banaklarından çekenler aylık yüzde 0.99 faize göre 2 bin 855 lira taksit, toplamda ise 342 bin 667 lira ödeme yapıyor. Özelde ise bu ödeme aylık yüzde 1.17 faize göre, 3 bin 110 lira taksit ve toplamda da 373 bin 217 lira geri ödeme oluyor.
2 BİN 124 LİRA CEPTE KALDI
Yine ilk faiz indirim tarihi olan 27 Temmuz’dan önce ihtiyaç kredisi çekenler için ortalama aylık faiz yüzde 2.23 civarındaydı. Şimdi ise yüzde 1.25’e kadar gerilemiş durumda. Yani maliyetlerde yarı yarıya düşüş var. Örneğin; 26 Temmuz’da 36 ay vadeli 10 bin lira ihtiyaç (tüketici) kredisi çekenler aylık 406 lira taksit öderken, şimdi yüzde 1.25 faizle 347 lira taksit ödüyor. 1.5 ay sonra toplamda ise kazanç yaklaşık 2.124 lira oluyor.