İMKB Ulusal 100 Endeksi, yurtdışı kaynaklı endişelerle güne yüzde 2.05'lik düşüşle başladı. Avrupa borsalarının yukarı açması sonrasında Endeks, kayıplarını telafi etti ve düşüş yüzde 1'in altına kadar geriledi. Ancak Endeks, Avrupa'daki havanın bozulmasıyla yeniden sertleşen satışlarla ilk seansı yüzde 4.74 kayıpla 53,600 seviyesinden kapattı.
Borsa geçen hafta da yüzde 9.8'lik bir değer kaybı yaşamıştı.
Borsanın hafta içinde 52,500 puan bölgesine kadar bir satış olabileceğine işaret eden uzmanlar haftanı ilk iki gününde borsada satışlar görülebileceğini belirtiyor.
ZAYIF MÜDAHALE PİYASAYI BOZAR
Global Menkul Değerler Strateji Müdürü Gökhan Uskuay, Avrupa Merkez Bankası ve diğer merkez bankalarının piyasaya müdahalesinin gücünün çok kritik bir nokta olduğunun altını çizdi.
Uskuay, "Eğer müdahale zayıf olursa piyasadaki bozulma artar. Üstelik bu sefer reel ekonomiyi etkilemesi de söz konusu olur. Bu sefer resesyon ihtimali de fiyatlanmaya başlar" dedi.
Avrupa Merkez Bankası'nın piyasaya güçlü müdahale ihtimalinin düşük olduğunu savunan Uskuay, borsada yeni bir satış dalgasının gelebileceğini kaydetti. Uskuay, şöyle konuştu:
"İMKB için kötümserim. 52 bin 500 önemli destek ama kırılırsa önümüzdeki dönemde 46 bin 500'ler söz konusu olabilir. Yukarıda ise direnç 58 bin bölgesi. Dolar tarafında da bundan sonra kademeli düşüş dönemine giriğimizi düşünüyorum. Tepe noktasına çok yakınız. Faizde de yukarı hareket olmaz. Yüzde 9'u altında kalacağımızı tahmin ediyorum."
AVRUPA TERSE DÖNDÜ
Avrupa tarafında ise Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) İtalya ve İspanya tahvillerini almasıyla borsalar yukarı açılarak, satış baskısını azalttı. Ancak, daha sonra gelen satışlarla yüzde 2'e kadar ulaşan kayıplar görülüyor. Özellikle İtalya ve İspanya borsalarında sabah saatlerinde görülen yükselişlerin durması ve negatife dönme eğilimi satışları hızlandıran esas unsur olarak görülüyor.
Asya tarafında ise Japonya ve Avustralya'da hisseler yüzde 2 fazla değer kaybederken, Güney Kore'de yüzde 4.1, Hong Kong'da yüzde 3.8, Çin'de ise yüzde 3.4, Tayvan'da da yüzde 3.8'e varan sert düşüşler yaşandı.
TL'DE DÜŞÜŞ SÜRÜYOR
Artan tedirginlik TL'nin değer kaybını beraberinde getirdi. Euro/TL yüzde 2'yi aşan yükselişle 2.52' seviyesine yaklaşırken, dolar/TL de ilk anda yüzde 1.5'e yaklaşan artışla 1.76'ya doğru hareketlendi.
Ancak, TL daha sonra Avrupa'daki olumlu açılış sonrası dövize gelen satışla yeniden güçlendi. Saat 10.15 itibariyle 1.7330'a gerileyen dolar/TL daha sonra yeniden 1.75'in üzerine çıktı. Parite şu anda 1.7420 seviyesinde bulunuyor. Dolar cuma gününü 1.7380 TL'den tamamlamıştı. Euro/TL de 2.50'nin altına sarktıktıktan sonra yeniden bu seviyenin üzerine çıktı.
MERKEZ SATIŞ MİKTARINI YÜKSELTTİ
Kurdaki hareket Merkez Bankası'nı da harekete geçirdi. Banka döviz piyasasına likiditeyi sağlamak için başlattığı müdahale çerçevesinde bugün 60 milyon dolarlık satış gerçekleştireceğini duyurdu. Banka Cuma günü 50 milyon dolarlık satış gerçekleştirmişti.
TL'NİN KAYBI SINIRLI OLUR
Finansinvest Yatırım Danışmanlığı Birim Yöneticisi Berna Özdemir, yurtdışındaki olumsuz havaya karşın içeride TL'nin dolar karşısındaki kaybının sınırlı olmasını beklediğini söyledi. Merkez Bankası'nın cuma günü başladığı döviz satış ihalalerinde tutarın açık uçlu olmasının piyasa üzerinde etkili olduğunu belirten Özdemir, şöyle devam etti:
"Dolar/TL sabah yurtdışı piyasalardaki satışla 1.75 TL'nin üzerinde açıldı ama bu seviyede zorlandı. Merkez'in yeni açacağı satış ihalesi kurun geri gelmesine neden olabilir. Ayrıca euro/dolar'daki yükseliş de dolar üzerinde baskı oluşturabilir. Dolar/TL'de yükselişlerin sınırlı kalacağını düşünüyoruz."
YATIRIMCILARIN KAFASI KARIŞTI
Osmanlı Portföy Genel Müdürü Murat Salar ise, yaşananların yatırımcıların kafasındaki belirsizliği artırdığını bunun da sert fiyatlamalara neden olabileceğine dikkat çekti.
Salar, "Piyasaların kafaları belli bir süredir karışmıştı. ABD'nin not indirim gündemdeydi ama zamanlama olarak bu kadar çabuk beklemiyordu. ABD, Avrupa ve içerideki bazı belirsizlikler, fiyatlamaları sert şekilde olumlu ya olumsuz etkileyecek bir hava yaratıyor" dedi.
Salar hareketin içerideki olası etkileri için ise, “Türkiye’nin şartlarının yurtdışından farklı, borç yükü ya da büyüme tarafında bir sıkıntısı bulunmuyor. Elbette, yurtdışındaki dalgalanmalar Türkiye’yi de etkileyecektir. Ancak Türkiye’deki en büyük sıkıntısı cari açık. Merkez Bankası’nın Perşembe günü politika duruşunda değişikliğe gitmesi bu anlamda belirsizliği artırdı. Orta vadede ise türbülansın geçtiği, risk iştahının arttığı dönemi Türkiye olumlu etkilenecektir” dedi.
ALTIN REKOR KIRDI
Risk almak istemeyen yatırımcıların ise adresi değişmedi ve güvenli liman altına olan taleple vadeli piyasada altının onsu yüzde 3'ten fazla yükselerek 1,715.85 dolara çıktı ve yeni rekorunu kırdı. Altın şu anda 1,710 dolarda seyrediyor.
Kur tarafında ise ECB'den gelen müdahale kararıyla euro/dolar paritesi 1.4350'li seviyelere tırmandı ancak Avrupa'nın eksiye dönmesi sonrası parite de 1.43'ün altına geldi.
DÜNYA'DA S&P ALARMI
S&P'nin Cuma günü geç saatlerde ABD'nin kredi notunu AAA seviyesinden, AA+'ya düşürmesinin ardından piyasalar bugün verilecek tepkiyi beklemeye başlamıştı.
ECB VE G7'DEN MÜDAHALE
Bu durum, piyasada oluşacak olumsuz havanın derinleşmesine önlem almak isteyen yetkili kurumlar hafta sonunda fazla mesai yapmaya zorlarken, yatırımcıları sakinleştirmeye yönelik adımlar da fazla gecikmedi.
Önce ECB, euro bölgesindeki çevre ülkeler ile yaptığı görüşme sonrası tırmanan borç krizine karşı piyasalara "kararlı biçimde müdahalede" bulunma kararının alındığını açıkladı. Bu, piyasalarda euro krizinin yeni kurbanları olmasından korkulan İtalyan ve İspanyol tahvilleri için 'önemli bir adım sinyali' olarak algılandı.
Bu kararın ardından Pazar günü acil görüşen G7 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları da finansal piyasalara gerekmesi halinde likidite verme kararı aldı. G7'nin açıklamasında finansal piyasalardaki istikrarı sağlamak için yakın işbirliğinin sürdürüleceği belirtilirken, gerekirse koordineli şekilde piyasalarda her önlemin alınacağı sözü verildi.
PETROL GERİLEDİ
Küresel ekonomiye yönelik kaygıların durgunluk korkusunu tetiklemesi petrol fiyatlarında da sert gerileme yaşanmasına neden oldu.
ABD ham petrolünün varil fiyatı 84 doların ve Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 107 doların altında işlem görüyor. ABD ham petrolünün varil fiyatı eylül ayı teslimi bugün yüzde 4'lük değer kaybıyla 83 dolar sınırına geriledi. Ancak daha sonra 84 doların üzerine çıktı. Petrolün fiyatı geçen haftayı 87 dolardan kapatmıştı.
DİĞERLERİ TAKİP Mİ EDECEK?
Standard & Poor’s’un ardından diğer bir kredi derecelendirme kuruluşu olan Moody’s de ABD’nin kredi notuna yönelik uyarıda bulundu.
Kurum, mali disiplin zayıflarsa ABD’nin notunu 2013’ten daha evvel indirebileceklerini belirtti.