Son dönemde ekonomi haberlerinde en çok kullanılan kelimelerden biri konkordato. TL’deki büyük değer kaybı ve faizlerdeki sıçramayla birlikte ödeme güçlüğü yaşayan şirketlerin sayısı hızla artıyor. 31 Temmuz 2016’da Resmi Gazete’de yayımlanan Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile iflas erteleme talebinde bulunma yasaklandığı için, şirketler icra takibinden bir süre kurtulmak için mahkemelere konkordato başvurusu yapıyor.
Peki bu süreç işçi alacaklarını nasıl etkiliyor? Selüloz İş Sendikası Hukuk Müşaviri Avukat Murat Özveri, sendikaları ve işçileri uyararak hak kaybını önlemek için süreci yakından takip etmelerinin önemine işaret etti.
Hak kaybına dikkat
“Şirketin konkordato kararı almış olması tek başına işçilere haklı fesih hakkı vermez” diyen Özveri, “Konkordato süresinin ilanından sonra borçlu şirket, mallarını rehin edemez, mallarını satamaz, malları üzerinde mülkiyet hakkını kısıtlayıcı haklarlar oluşturamaz, mallarını bağışlayamaz rehin veremez” hatırlatmasında bulundu.
Konkordato kararlarının sendikalara da gönderildiğini belirten ve işçi alacaklarının konkordatoya yazdırılmış olmasının önemine dikkat çeken Özveri, aksi takdirde işçi alacaklarının imtiyazsız alacaklar gibi konkordato şartlarında ödeneceği ve hak kaybı olacağı uyarısında bulundu.
Vatandaş da isteyebilir
Cumhuriyet’e konuşan Av. Özveri, 28 Şubat 2018 tarihinde İcra İflas Kanununun konkordatoyu düzenleyen 285 ve devamı maddelerinde yapılan değişiklikle, konkordato talebinde bulunacak borçluların sermaye şirketi olma zorunluluğunun kaldırıldığını dile getirdi. Buna göre, “borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu” konkordato talep edebiliyor ve kendini icraya karşı bir süre korumaya alabiliyor. Özveri, borçlunun İcra Tetkik Mercii Hakimliğine başvurarak konkordato talep etmesi ve konkordato sürecinde borçlarını ödeyebileceği durumu gösteren projesini ve ayrıntılı bilançosunu sunması gerektiğini, hakimliğin borçlunun mal varlıklarının, borçların en az yüzde 50’sini karşılamaya yetip yetmeyeceğini ve borçlunun teklifinin mal varlıkları ile uygun olup olmadığına karar verdiğini belirtti.
Birçok hukukçu, konkordato başvurusunda bulunanların şirketlerin içini boşaltmaması ve gerçekte alacaklı olmayanların alacaklı gibi gösterilmesinin önüne geçilmesi için, sürecin yakından takip edilmesinin önemine dikkat çekiyor.
Şirketler sıraya girdi
Son dönemde finansal sorunlar yaşayarak konkordato başvurusu yapan şirketler arasında Hotiç, Yeşil Kundura, Beta Ayakkabı, Keskinoğlu Tavukçuluk, Gilan Mücevher, Mendo İç Giyim, Eminiş Ambalaj, Dizayn Boru, Fleetcorp Filo Kiralama bulunuyor. Özellikle ithal girdi kullanan, döviz borcu bulunan ve kurdaki artış nedeniyle maliyetleri artan birçok şirket, borçlarını çeviremez hale gelmiş durumda. Bankaların kredi faizlerini yüzde 50’lere yükseltmesiyle finansman sağlamakta zorlanan şirketler, konkordato ile hacizlere karşı zaman kazanmaya çalışıyor.
Ücreti ödenmeyenler İŞKUR’a başvurmalı
Özveri, konkordato kararı alan işverenin işçi ücretlerini ödeyememesi durumunda işçilerin ya da vekillerinin İŞKUR’a başvurarak Ücret Garanti Fonu’ndan üç aylık ücret alabileceklerini söyledi. Bunun için İŞKUR’a, talep dilekçesi, ilgili konkordato kararı, işçinin ücret alacağını aylar itibariyle gösteren İşçi Alacak Belgesi verilmesi gerekiyor. Ücret Garanti Fonundan yararlanabilmek için işçinin son bir yıl içerisinde konkordato ilan edilen işyerinde çalışıyor olması, ücret alacağı için beş yıllık zamanaşımı süresinin dolmamış olması şartları bulunuyor.