Plastik poşetler 1 Ocak tarihinden itibaren marketlerde para ile satılmaya başlandı. O dönem destek bulduğu kadar tepki de çeken ve çevre sağlığı için yapıldığı söylenen uygulamadan memnun olanlar kadar, bu poşetlere para ödemek istemeyenlerin sayısı da oldukça fazla. Bu durum müşterileri davranışlarına da yansıyor. Vatandaşlar kasada para ile satılan poşetlerden almak yerine manav reyonlarında ücretsiz verilen ince poşetlerden çok sayıda alarak ürünlerini bu poşetlere koyuyor. Marketlere yapılan poşet satışları da bu durumu destekler nitelikte.
Yüzde yüzden çok arttı
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu konu hakkında sozcu.com.tr’ye açıklamalarda bulundu. Yılbaşından itibaren geçerli olan ücretli plastik alışveriş poşeti uygulamasının mevzuattaki hatalar yüzünden amacına hizmet etmediğini söyleyen Eroğlu, “AB'de de “Hafif alışveriş poşetlerinin azaltılması” isimli benzer bir yönetmelik var. Amaç çok hafif olduğu için insanların büyük çoğunluğunun çöp olarak gördüğü ve sokağa bıraktıklarında uçuşarak çevre kirliliğine yol açan poşetlerin kullanımını azaltmak. Türkiye'de ise mevzuattaki eksiklik/hatadan dolayı kalın plastik poşetlerin kullanımı azaltılırken hafif poşetlerin kullanımı artırıldı. Plastik poşet üreticilerimiz, yılbaşından bu yana manav reyonlarında ücretsiz dağıtılan ince poşetlerin satışlarında yüzde 100'den fazla bir satış olduğunu belirtiyorlar. Bu çok ciddi bir rakamdır.” açıklamasında bulundu.
Yeni öneriler getirildi
Poşetleri ücretli yapmak yerine marketlerde kullanılan poşetleri getirenlere ağırlığına göre belli bir ücret ya da alışveriş puanı verilmesi gerektiğini savunan Eroğlu, “Bunlar marketlerin dışında ayrılmış alandan toplanıp geri dönüşüme kazandırılsaydı herkesin memnun olduğu bir uygulama olurdu. Hem marketler müşterileri sayısını arttırır hem vatandaş geri getirdiği torba için alışveriş puanı kazanırdı. Ayrıca sokak toplayıcılarının şartları iyileştirilerek çevre de korunmuş olurdu. Ücretli poşet uygulamasının yükü altında kalan dar gelirli vatandaş böyle bir uygulamanın en büyük destekçisi olurdu.” dedi.
Gelir kapısı olmamalı
Vatandaştan alınan 25 kuruşun 10 kuruşunun marketlere bırakılmasının da uygulamadaki büyük bir yanlışlık olduğunu söyleyen Eroğlu, “Çevrenin korunması için hazırlanan böyle bir uygulamanın kimsenin gelir kapısı olmaması gerektiğini düşünüyoruz.” ifadelerini kullandı.