Sahura ne zaman kalkılacak? 2017

On bir ayın sultanı olarak adlandırılan Ramazan-ı Şerif geldi çattı. İslam'ın şartlarından birisi de Ramazan ayında oruç tutmak. Oruç tutmak, müslüman, akıllı ve ergenlik çağına gelmiş olan herkese farzdır. Müslümanlar 2017 Ramazan'ı Cuma'yı Cumartesi gününe başlayan gece idrak etmeye başlayacak. Peki, Sahura ne zaman kalkılacak? 2017 sahur vakitleri nedir? 

 

Oruç, niyet ederek tan yerinin ağarmaya başlamasından, güneşin batmasına kadar yemekten, içmekten ve cinsi ilişkiden uzak durmak suretiyle yerine getirilen bir ibadettir. Müslümanlar, Ramazan ayında oruç ibadetini yerine getirirler.

Orucun en önemli şartlarından olan niyet, Ramazan ayının başlamasıyla birlikte tekrar tartışma konusu haline geldi. Peki sahur vakti içilen son bardak suyun ardından nasıl niyet edilmesi gerekiyor?  Farz olan oruçlarda şafak sökmeden niyet etmek farzdır. Hz. Muhammed, “Fecirden önce oruca niyetlenmiyenin orucu yoktur” buyurmaktadır. Yine “Oruca geceden niyetlenmeyen kimsenin orucu yoktur” buyurmaktadır.  Niyetin yeri kalptir.  Peygamberimiz ve Ashab’ından niyetlerini dil ile söyledikleri asla nakledilmemiştir. 

1- Akşamdan itibaren gündüz kuşluk vaktine kadar niyet edilebilen oruçlar:  Bunlar Ramazan ayında tutulan, belirli günlerde tutulması için adanan oruçlar ile nafile olarak tutulan oruçlardır.  Bu oruçlara geceleyin imsak vaktinden önce niyet edilebileceği gibi gündüz kuşluk vaktine kadar da niyet edilebilir. Ancak gece niyet etmek daha faziletlidir.  Gündüz oruca niyetin caiz olması, imsaktan sonra bir şey yemeyip içmemeye ve orucu bozan bir iş yapmamaya bağlıdır. Eğer oruca aykırı bir şey yapılmış ise gündüz niyet caiz olmaz. 

2- İmsak vaktinden önce geceleyin niyet edilebilen oruçlar:  Bunlar da; Ramazan ayında tutulamayıp başka zamanda kaza edilen Ramazan oruçları ile her çeşit keffaret oruçları, başlanıpta bozulan nafile oruçların kazası ve mutlak olarak adanan (zamanı belirlenmeyen) oruçlardır. Bu oruçlar için belirlenen bir vakit olmadığından bunlar için imsaktan önce geceleyin niyet etmek lazımdır. Bu oruçlara tan yeri ağırdıktan yani imsak vakti geçtikten sonra niyet edilmez. 

Ramazan orucuna akşamdan itibaren kuşluk vaktine kadar niyet edilebilir. Şöyle ki: Normal olarak oruca sahur yemeğini yedikten sonra niyet edilir. Ancak sahurda uyanamayıp yeme içme zamanının bittiği imsak vaktinden sonra kalkan bir kimse, güneş doğmuş olsa bile, kuşluk vaktine kadar o günün orucuna niyet edebilir. Yeter ki, imsak vaktinden sonra orucu bozacak bir şey yapmasın. 

Niyet esasen kalb ile olur. Yani geceleyin, yarın oruç tutacağını kalbinden geçiren kimse niyet etmiş demektir. Oruç tutmak düşüncesi ile sahur yemeğine kalkan kimsenin bu düşüncesi de niyettir. Oruca kalb ile niyet etmek yeterlidir. Ancak kalb ile yapılan bu niyeti dil ile söylemek daha iyidir. Bu sebeple oruç tutacak olan kimse, hem içinden niyet etmeli hem de dil ile: “Niyet ettim Ramazan-ı Şerif’in yarınki orucuna” demelidir. 

Her günün orucuna ayrı niyet etmek gerekir. 

Ayrıca sahura kalkmak istemeyen bir kimse akşamdan sonra yarının orucuna niyet edebilir, geceleyin kalkıp tekrar niyet etmesi gerekmez.

 

İbâdet niyet ile olacağı için oruç ibâdetinde de niyet şarttır. Niyet, asıl insanın kalbindedir. Yarın oruç tutacağını bilmek ve içinden geçirmektir. Dil ile söylemek ise, şart olmamakla beraber sünnettir. Gece sahura kalkmak da niyet yerine geçer. 

 

Ramazan orucuna, zamanı belirlenmiş adak orucuna ve nâfile oruçlara; akşamdan itibaren ertesi günü kuşluk vaktine kadar niyet edilebilir. Ramazan orucunun kazası ile vakti belirtilmemiş adak orucuna, nâfile olarak başlanıp bozulmuş oruçların kazâsına ve keffâret oruçlarına niyet ise, akşamdan itibaren imsâk vaktine kadar yapılır. Bu vakitten sonra yapılan niyetle bu oruçlar sahih olmaz. Şâfiîlere göre, nâfile oruç için, güneş batana kadar niyet câizdir. Yeter ki niyete kadar orucu bozucu birşey yapılmasın. 

- Bir kimse geceleyin herhangi bir oruç için niyet ettiği halde, imsâk vaktinden önce bu niyetinden dönse, bu dönme sahihtir. 

- Ramazan-ı şerîfin her günü için ayrı niyet lâzımdır. Çünkü araya geceler girmekte ve her günün orucu, ayrı bir ibâdet sayılmaktadır. 

- Bir kazâ orucuna güneşin doğuşundan sonra niyet edilse, o oruç kazâ yerine geçmez, nâfile oruç tutulmuş olur. Kazâ oruçlarına mutlaka imsâk vaktinden önce niyet edilmesi şarttır. 

- Bir kadın, henüz hayız hâlinde iken geceden oruca niyet etse, imsâk vaktinden evvel de hayız hâlinden çıksa, niyeti sahih olur, oruç tutması gerekir.

 

Oruç ayı olan Ramazan ayı, birçok hikmeti ihtiva eder. İdrak etmekle manevi açıdan huzur bulunan ve sevinç duyulan bu ayda sayısız nimetlerin kıymeti hatırlanıyor, geçici lezzet ve duygulardan vazgeçilip Yüce Allah’ın emir buyurduğu oruç ibadeti ile sonsuza dek sürecek manevî hazlara ulaşmanın sırrına eriliyor. 

Oruç; insanın azim, sebât, kanâat, metânet ve sabır gibi ahlâkî güzelliklere sahip olmasına, aç kalarak nimetlerin kıymetini bilmesine ve bu vesîle ile yoksulların halini düşünüp onlara merhamet ve şefkat hisleriyle yaklaşmasına sebep olur.  İşte bu özelliği ile Ramazan, nefislerin terbiye edildiği, yoksulların doyurulup gözetildiği, sevap ve mükafatın arttığı; af ve mağfiretin çokça ihsan edildiği bir aydır. 

Tutulan oruçları, kılınan teravih namazları, okunan hatim ve mukabeleleri, iftar ve sahurları, dua, tövbe, zikir ve niyazları ile baştan sona bir feyz, rahmet ve bereket ayıdır. 

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v) oruç tutmanın önemini şu hadisi ile vurgulamıştır: "Oruç, ateşe karşı siperdir. Sizden biriniz oruçlu bulunduğu günde fena söz söylemesin; kavga etmesin. Şayet birisi ona söver veya ona çatıp çekişirse, “Ben oruçluyum.” desin."