Son yolculuğuna yalnız gidiyor

 12 Eylül askeri darbesinin lideri ve 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren bugün toprağa verilecek. “7. Cumhurbaşkanı” sıfatıyla “ulusal cenaze töreni” düzenlenen Evren devlet törenlerindeki “asgari zorunluluklar” yerine getirilecek. Bu kapsamda, TBMM’de tören yapılmayacak ve saygı duruşunda bulunulması için Evren’in tabutu katafalka konulmayacak. Evren için tek tören, 17. başkanlığını yaptığı Genelkurmay Karargahı’nda gerçekleştirilecek.

Düzenlenecek törenlere AKP, CHP, MHP ve HDP’nin yanısıra hükümetten de katılım olmayacak. Evren, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yanında bulunan Ahmet Hamdi Akseki Camisi’ndeki cenaze namazının ardından Devlet Mezarlığı’nda toprağa verilecek.

Cenaze törenleri alt düzeyde tutulan Evren için dış temsilciliklerde de taziye defteri de açılmayacak. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, miting programında değişiklik yapmadığı için törene katılması beklenmiyor. Başbakanlık’tan yapılan açıklamada da cenazeye “hükümetten herhangi bir katılım olmayacağı” bildirildi.

Kenan Evren’in cenazesi bugün, GATA’dan alındıktan sonra saat 11.00’de Genelkurmay Karargahı’na getirilecek. Karargahta yapılacak törene yakınları, devre arkadaşları, kuvvet komutanlıklarını temsilen personel ile bazı komutanların katılacağı öğrenildi. Tören’e TRT’nin dışında medya mensupları da alınmayacak. Törene ilişkin fotoğraflar daha sonra Genelkurmay’ın internet sitesinden yayımlanacak.

Evren için ne tür tören düzenleneceğine ilişkin belirsizlik dün öğlen saatlerine kadar sürdü. Daha sonra Dışişleri Bakanlığı Protokol Şube Müdürlüğü’nde Genelkurmay, Milli Savunma Bakanlığı, Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü ve Ankara Valiliği temsilcilerinin yaptığı toplantının ardından cenaze programı netlik kazandı. Buna göre Evren için düzenlenecek törenler alt düzeyde tutuldu ve sembolik olarak gerçekleştirileceği öğrenildi.

Evren için TBMM’de tören düzenlenmeyeceği, damadı Erkan Gürvit tarafından basına açıklanmıştı. Buna göre Yalnızca devlet başkanları için düzenlenen ve saygı geçişinin sağlandığı ritüelin de içinde yer aldığı katafalka koyma işlemi Evren için gerçekleştirilmeyecek.

Evren’in cenazesine siyasi partilerden katılım ise beklenmiyor. CHP, MHP ve HDP liderleri daha önce Evren’in son yolculuğuna uğurlanması törenlerine katılmayacaklarını açıklamışlardı. İktidar partisi AKP de dün törenlere katılmayacağını açıkladı. AKP’nin TBMM Grup Başkanvekili Mahir Ünal, partilerini temsilen Evren’in cenaze törenlerine katılım olmayacağını dile getirdi. Açık kapı da bırakan Ünal, “Katılımın ancak Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun talimatıyla olabileceğini” söyledi.

Evren için düzenlenecek törenler konusunda bir karmaşa da Genelkurmay’da yaşandı. Genelkurmay, ilk başta yaptığı açıklamada, Evren’in kızlarının cep telefonlarını da duyuru metnine koydu. Durumun fark edilmesinin ardından ikinci bir açıklama yapıldı. Açıklamada, Evren hakkındaki bilgilere yer verildi. Yapılan son açıklamada ise Evren ile ilgili daha ayrıntılı bilgiler yer aldı.

Kenan Evren için bugün yapılacak devlet törenine paralel olarak 78’liler Girişimi çeşitli illerde basın açıklamalarıyla “Evren’in suçlarını” anlatacak. 78’liler Girişimi çeşitli illerde 12.30’da basın açıklamaları yapacak. İstanbul’da Galatasaray Meydanı’nda, Ankara’da ise Yüksel Caddesi’nde İnsan Hakları Anıtı önünde protesto gösterileri yapılacak. Başkentte İnsan Hakları Anıtı önünde serbest kurulacak, çeşitli sol örgütler ve 12 Eylül mağdurları konuşmalar yapacak. 78’liler Girişimi Sözcüsü Celalettin Can, yurttaşları eş zamanlı yapılacak basın açıklamalarına katılmaya çağırdı.

AKP’nin eski ve yeni bakanları arasında “Ölünün arkasından konuşulmaz” tartışması çıktı. Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, Evren’in ölümü ile ilişkili sorulara “Ölünün arkasından çok kötü konuşulmaz” demesine eski AKP’li Bakan Hüseyin Çelik tepki gösterdi. Twitter’dan mesaj yayımlayan Çelik, “Ölünün arkasından kötü konuşulmaz ne demek? Bu mantığa göre Ebu Cehil’in, Hitler’in, Stalin’in ve Pinochet’in ardından da konuşulmaz” dedi.

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Kenan Evren’in cenazesine katılmayacağını belirterek “Hükümetin temsiliyeti söz konusuysa; özel olarak incelemedim, araştırmadım, merak da etmedim, bir arkadaşımızın burada tören gereği bulunması gerekekebilir” dedi. Arınç, “Evren’in yaptıklarından mağdur olmuş bir insan olarak onun hakkında güzel şeyler söylemek ifade etmek noktasında değilim. Ölünün arkasından da kötü şeyler de söylenmemeli” dedi.