7 Haziran seçimlerinin en çok merak edileni kuşkusuz HDP’nin ne yapacağı.
Yani yüzde kaç oy alacağı.
Zira HDP’nin barajı aşıp aşmaması diğer partileri de çok etkileyecek.
HDP’nin oy oranını gösterecek en belirgin durum yakın tarihte yaşanmış bir cumhurbaşkanlığı seçimi ve bu seçimde HDP’nin adayı Selahattin Demirtaş'ın ulaştığı yüzde 9.8 gibi önemli bir oy oranı.
Buradan yola çıkarsak kolayca HDP’nin barajı geçeceğini söyleyebiliriz.
Ancak gelin isterseniz daha başkaca durumları da yorumlayalım sonra karar verelim.
***
Evet HDP barajı aşacak diyenler şu yorumlarda bulunuyor:
- Daha önce AKP’ye oy veren Kürt kökenli seçmenlerin çoğu bu defa milliyetçilik yaparak HDP’ye oy verecekler.
- AKP yanı sıra uç sol kesimden de HDP yüksek oy alacak.
- Zaten Demirtaş HDP’nin oy oranının 9.8’e taşımıştı. Bu seçimde de eş genel başkan olarak aynı başarıyı yakalayacaktır.
- Genç seçmenlerin, yurt dışında kullanılan oyların, ilk defa oy kullanan seçmenlerin yüksek bir kesimi bu seçimlerde HDP’yi tercih edecek.
- Demokrasiye inanan duyarlı seçmenler de sırf barajı aşsın diye (Daha önce MHP’ye yapıldığı gibi) HDP’ye destek oy verecek.
- Daha önceleri kesinlikle HDP’ye oy vermem diyenlerin çoğunun artık bu partiye sempati ile bakması da HDP’nin barajı aşabileceğini gösteriyor.
***
Hayır HDP barajı aşamaz diyenler şu yorumlarda bulunuyor:
- Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde partinin aldığı oy, iyi bir gösterge değil. Parti en son seçimlerde yüzde 6,2 oy almıştı.
- HDP zaten doğu ve güneydoğudan alabileceği oylarla varlığını sürdürüyor. Barajı aşması için batıdan da oy almak zorunda. İyi de batıdan HDP’ye nasıl neden oy gelsin ki.
- AKP diktatörlüğünün gitmesini isteyen seçmenlerin HDP’ye oy vermesi çok zor. Zira HDP’li milletvekillerinin meclise girdikleri taktirde AKP’li gibi davranacaklarını herkes biliyor.
- Evet demokrasi adına HDP’nin meclise girmesini isteyen bir kesim var ancak bu kesimin oy oranı HDP’yi meclise taşıyacak oranda değil. Özgürlükten, bağımsızlıktan, demokrasiden, medeniyetten yana olan sağ duyulu sol kesim seçmeninin HDP’ye oy vermesi zayıf bir ihtimal.
- HDP önümüzdeki bir ayda bir mucize göstererek Kürt partisi olmadığını Türkiye partisi olduğunu anlatmadıkça, ispatlamadıkça, PKK’dan ve silahtan uzak durduğu yönünde söylemlerinde samimi olmadıkça batılı seçmenden oy alması mümkün görünmüyor.
***
Peki anketler ne diyor.
Türkiye’deki seçimleri daha önceden bilen anket araştırma şirketlerinden Konda Araştırma ve Danışmanlık (KONDA) tarafından Ocak 2015'de yapılan seçim anketi sonuçlarına göre de HDP 10.6 oy oranı ile barajı geçmesi tahmin edilmiş.
Konda'nın son anketine göre kararsızlar dağıtıldıktan sonra partilerin oy oranları şöyle oluşmuş:
AKP %45,4
CHP %23,3
MHP %15,1
HDP %10,6
Alınan oy oranlarına göre milletvekili sayıları ise şöyle dağıldı:
AKP 277 Vekil
CHP 120 Vekil
MHP 79 Vekil
HDP 74 Vekil
***
HDP parti olarak seçime girmediği dönemlerde ne yapmıştı.
Hemen sorgulayalım.
2011’deki genel seçime katılım yüzde 83.2. O zaman HDP’nin bağımsız aldığı oy sayısı 2 milyon 819 bin 917 oranı ise %6.6.
2014 yerel seçimlerinde katılım yüzde 89.2. (HDP+BDP+bağımsız) oy sayısı 2 milyon 935 bin 974 oranı %6.1.
2014 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise katılım oranı yüzde 77. Demirtaş’ın aldığı oy sayısı 3 milyon 902 bin 211 oranı %9.8).
2014’te Demirtaş’ın aldığı oyu sabit kabul edersek, katılım 2014 gibi olsaydı Demirtaş, yüzde 9.8 yerine yüzde 8.3, katılım 2011 gibi olsaydı ise yüzde 8.9 oy alacaktı. 2014’teki düşük katılım Demirtaş için avantajlı durum oluşturdu.
***
7 Haziran 2015 seçimlerinde ise;
Seçmen sayısı 52 milyon 894 bin 115’ten 56 milyon 632 bin 889’a çıkarak 3 milyon 700 bin arttı. Bu seçimlerde yüzde 7 oranındaki seçmen ilk kez oy kullanacak. Bu seçmenlerin büyük kısmı da ilk kez seçmen olan gençlerden oluşuyor.
Doğu ve Güneydoğu seçmen yaşının en düşük olduğu bölgeler olmakla beraber; seçmen yaşı düştükçe AKP’nin oyları kısmen artmakta, HDP’nin oyları artmakta, CHP’nin oyları ise düşüş göstermektedir.
HDP barajı geçer ve yüzde 10-11 aralığında kalırsa 52-53 milletvekili çıkarır. Geçemezse durumdan en çok AKP faydalanır ve rahatlar.
***
Gördüğünüz gibi tablo bu.
Bu kadar verilerden sonra hadi ben size sorayım HDP ne yapar diye.
Sizin cevabınız nedir bilemem ancak galiba cevap verirken biraz temenni ediyoruz da onun için yanılıyoruz.
Şahsen bu satırların yazarı da HDP’nin barajı geçmesini temenni ediyor.
Ancak 25 yıllık mesleki tecrübem ve son yıllardaki seçim sonuçlarından yola çıkarak edindiğim hissi tahminim ile HDP’nin en fazla yüzde 8-9 oy alacağını düşünüyorum.
Bu yazı burada kalacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ilk defa AKP’nin başında seçime girmediğinden dolayı açıkçası bu seçimlerde çok sürpriz sonuçların olacağını da düşünüyorum zaman zaman.
Bakalım sandık bizlere ne gösterecek.
GÜNÜN SÖZÜ:
Bazı politikacılar millet meclisine, bazı politikacılar da hapishaneye giderler. İkisi de aynı şey değil mi zaten? -EGUİN FİELD