Bugün 10 Ocak ‘Çalışan Gazeteciler Günü’. Türkiye’de çalışan 30 bin gazeteci, baskı ve ekonomik sıkıntılara maruz kalıyor. TGC Sekreteri Güneş, ‘Çalışan gazeteciler haber yaparken ekmekleri ile sınanıyor’ dedi
Türkiye’de gazeteciler, 1961 yılında özlük hakları için verdikleri mücadele sonucu 10 Ocak gününü ‘Çalışan Gazeteciler Günü’ olarak kutluyor. Ancak on binden fazla gazetecinin işsiz, 141’inin tutuklu bulunduğu Türkiye’de ‘10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’, adeta işsiz ve tutuklu gazeteciler gününe dönüşmüş durumda.
Konuya dair BirGün gazetesinden Mehmet Emin Kurnaz'a konuşan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Başkanı Gökhan Durmuş, 10 Ocak’ın Çalışan Gazeteciler günü olarak ifade edilmesine rağmen aslında ‘Çalışamayan Gazeteciler Günü’ olduğunu belirtti. Durmuş, “Sektörümüzdeki işsizlik oranı yüzde otuz. Böyle bir ortamda Çalışan Gazeteciler Günü demenin bir karşılığı olmuyor.” İfadelerini kullandı.
BASKI ÇOK, SENDİKA YOK
Güvencesiz çalışmanın bütün medya kuruluşlarında hakim olduğunu ve örgütlülük oranının düşük olmasına bağlı olarak güvencesizliğin had safhaya ulaştığına değinen Durmuş:” Gazetecilerin iş güvenliği, nerdeyse patronların değil müdürlerinin iki dudağı arasında. Ücretler çok düşük. Kayıt dışı çalışma sektörün sorunlarından birisi. Türkiye’de medyanın yüzde doksan beşi iktidarın elinde. Doğal olarak bağımsız yazabilme ifadesini kullanmak mümkün olmuyor. Son 10 seneyi değerlendirdiğimizde, yargılanmayan, ceza almayan gazeteci yok. Böyle bir iklimde birçok gazetecinin basın kartı iptal olacak. Türkiye’de gazetecilere basın kartını sendikaların vermesi gerekir. Avrupa’da da böyle yapılıyor.”
SANSÜR VE OTOSANSÜR
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Genel Sekreteri Sibel Güneş ise, çalışan gazetecilerin en önemli sorununu, basın-iş kanununa uygun çalıştırılmamaları, sendikasız olmaları ve yoksulluk sınırında maaş almaları olarak değerlendirdi. Güneş, BirGün’e yaptığı açıklamada şu ifadelere değindi: ”Gazeteciler, Türkiye’nin içinde bulunduğu durum nedeniyle en basit bir haberde bile gözaltına alınma ve tutuklanma riski ile karşı karşıyalar. Gazetecilere yönelik sürekli bir hedef gösterme var. Gazetecilere sözlü ve fiziksel saldırılara karşı bir cezasızlık yaklaşımı var. Gazetecilik bu ülkedeki en zor yapılan mesleklerden biri haline geldi. Son 10 yılda işsiz kalan gazeteci sayısı 10 bin iken, şu an çalışan 15 bini basın kartı sahibi olmak üzere toplamda 30 bin gazeteci mevcut. Ülkede sansür ve otosansür yoğun bir şekilde gündemde. Bu durum, Avrupa raporlarına da yansımış. Bu süreçte haber yazarken ekmekleri ile sınanıyorlar.”
EN BÜYÜK GAZETECİ HAPİSHANESİ
CHP Milletvekili Orhan Sümer de 10 Ocak için bir açıklama yayınladı. Sümer’in yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: ”Özellikle son yıllarda gazetecilerin kalemleri kırılmakta, en küçük eleştiri dahi suç sayılıp gerçeğin peşindeki gazeteciler cezaevine konulmaktadır. Tüm meslek örgütlerinin yaptığı açıklamalar, hazırladıkları raporlar bu gerçeği ortaya koymaktadır. Ne yazık ki ülkemiz, basının özgür olmadığı ülkeler arasındadır ve dünyadaki en büyük gazeteci hapishanesi olma yolundadır.”
ÇALIŞAN GAZETECİLER GÜNÜ’NDE 4 BÜYÜK SORUN:
1- İŞSİZLİK
♦ Çalışan gazeteci sayısı toplam 30 bin
♦ Gazetecilerin işsizlik oranı yüzde 30
♦ Son 10 yılda işsiz kalan gazeteci sayısı 10 bin
2- SENDİKASIZLIK
Türkiye’de gazetecilerin sendikalaşma oranı yüzde 6
3- BASIN KARTI
♦ Sarı basın kartı olan gazeteci 15 bin
♦ Basın kartı olmayan gazeteci 15 bin
♦ 1 Ocak 2016 ile 29 Kasım 2018 arasında iptal edilen basın kartı 1954
4- BASKI
♦ Cezaevinde bulunan gazeteci sayısı 141
♦ Basın Özgürlüğü alanında Türkiye 180 ülke içerisinde 157’nci.
♦ Darbe girişiminden sonra kapatılan gazete, dergi, radyo, TV sayısı 170