Metropoll Araştırma Şirketi, haziran ayı içerisinde yapılan 'Türkiye'nin Nabzı' araştırmasını tamamladı. Şirketin başkanı Prof. Dr. Özer Sencar'ın paylaştığı ankete göre, seçmenler, AKP'nin 7 Haziran seçimlerimde oy kaybetmesinin sorumlusu olarak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ı gösterdi.
Her iki vatandaştan biri, sorumlunun Erdoğan olduğunu söyledi. Erdoğan'ın görev onayındaki düşüş de dikkat çekti. 2011 yılında yüzde 71,1'lere kadar çıkan oran, 2015 Haziran itibarıyla yüzde 37,5'e geriledi. Çalışmada seçmenlere, hafta sonu seçim olsa oylarını kime verecekleri de soruldu. Çıkan sonuçlara göre 7 Haziran'da ortaya çıkan tablo değişmedi.
ERDOĞAN'IN GÖREV ONAYI, YÜZDE 71'DEN 37,5'E DÜŞTÜ
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı döneminde halktan aldığı siyasi desteği gösteren 'Görev Onayı Anketi'nde çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı.
Erdoğan'a seçmenin güveni, Aralık 2011'de yüzde 71,1'lerde iken 7 Haziran'dan sonra bu rakam yüzde 37,5'e geriledi. Demokratik reformların gerçekleştirildiği 12 Eylül 2010 referandumunda Erdoğan'a destek zirve yaparken ilk kırılma ise Gezi Parkı protestolarında yaşandı. Taksim'de başlayıp tüm Türkiye'ye yayılan eylemlerin ardından Aralık 2013'te yapılan ölçümde Erdoğan'a güven yüzde 48,1 seviyelerine kadar geriledi. İkinci önemli kırılma ise 17-25 Aralık operasyonlarıyla ortaya çıktı. Erdoğan'a güven, Ocak 2014'te yüzde 39,4'e düştü. 30 Mart yerel seçimlerinden önce yüzde 49'lara kadar çıkan görev onayı oranı, daha sonra Erdoğan söylemlerini daha da keskinleştirince bir daha hiç artmadı. Fethullah Gülen cemaatine yönelik operasyonlarda Erdoğan'a güveni azaltan bir diğer kırılma noktası oldu. Operasyonların ardından güven oranı 40,8'e geriledi. 7 Haziran'dan sonra ise bu destek tarihin en düşük rakamlarına indi. AKP'nin seçim kampanyasına aktif olarak katılan ve başkanlık sistemine geçilmesini isteyen Erdoğan'ın son görev onayı oranı, yüzde 37,5 olarak en düşük seviyesine geriledi.
AKP'NİN TEK BAŞINA İKTİDAR OLAMAMASININ SEBEBİ
Hem elde edilen seçim sonuçları hem de seçmenlerin seçim sonrası değerlendirmesi dikkate alındığnda, AKP'nin seçimlerden birinci parti olarak çıkmasına rağmen hanesine başarısızlık yazmak zor değil. Nitekim seçmen de aynı kanaattedir. Peki bu başarısızlığının sebebi nedir? Seçmenlere göre AKP'nin tek başına iktidar olamamasının sebeplerinin ilk sırasında%16 ile Cumhurbaşkanının mitingleri,%14'le yolsuzluklar,%7'yle Kürtlerin HDP'ye oy vermesi ve%4'le başkanlık sisteminde ısrar edilmesi gelmektedir.
Ayrıca seçmenlerin%51'i sonuçların sorumlusunun Erdoğan olduğunu söylemektedir, bu oran AKP'li seçmenler arasında da%17 seviyesindedir. Ortaya çıkan bu tabloya göre, Cumhurbaşkanı, seçmen tarafından AKP'nin seçim başarısızlığının da sorumlusu olarak görülmektedir.
CUMHURBAŞKANI'NIN MİTİNGLERİ
Erdoğan'ın mitingleri seçim faturasına dair önemli ayrıntılar içeriyor. AKP tabanında her dört kişiden biri (yüzde 25,4), Erdoğan'ın seçim öncesi AKP'ye oy istemek için miting meydanlarına inmesini doğru bulmadığını ifade etti. Seçmenin yüzde 65,8'i, Erdoğan'ın mitinglerini doğru bulmuyor. Sadece yüzde 29,7'lik bir kesimi mitingleri onaylıyor. Seçmenin yüzde 61,5'i seçimlerde devlet imkanlarının AKP lehine kullanıldığını düşünüyor ve bunu desteklemiyor.
ERKEN SEÇİM SONUCU DEĞİŞTİRMİYOR
Seçmenlere, "Bu pazar günü seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?" sorusu da yöneltildi. Sonuçlar, neredeyse 7 Haziran ile birebir aynı çıktı. AKP'nin oy oranı yüzde 41,6'da kalırken, CHP yüzde 25,1, MHP 16,2, HDP ise yüzde 12,9 olarak ölçüldü.
AKP KENDİ İÇİNDE YOLSUZLUK SORUNUNU ÇÖZEMEDİ
AKP tabanında seçimlerin kaybedilmesinde bir diğer önemli etken ise yolsuzluk iddiaları ve dört eski bakanın Yüce Divan'a gönderilmeyişi. Ankete katılan seçmenlerin yüzde 57,8'i, AKP'li bakanların gerektiğini düşünüyor. AKP seçmenlerinin yüzde 31'i de bakanların Yüce Divan'da yargılanmasını istiyor.
ERDOĞAN SARAY'DAN ÇIKSIN
Araştırmada, Tayyip Erdoğan'ın karşısına çıkan olumsuz tablonun en önemli sebeplerinin başında başkanlık sistemi ısrarı, devlet imkanlarını kendi yararına kullanması ve Ak Saray olduğu görülüyor. Vatandaşların yüzde 47,8'i, Erdoğan'ın Ak Saray'dan Çankaya Köşkü'ne taşınması gerektiğini vurguluyor. AKP seçmeninin yüzde 15,5'i de bu görüşü paylaşıyor. CHP, MHP, SP+BBP ittifakına oy veren seçmenlerin yüzde 80'i Erdoğan'ın Çankaya'ya dönmesini arzuluyor.
Geçtiğimiz yıllarda en güvenilir ilk üç kurum içerisinde yer alan Cumhurbaşkanlığı makamı, Saray ile birlikte iki sıra gerileyerek beşinciliğe kadar düştü.
HALK GENEL GİDİŞATTAN MEMNUN DEĞİL
Ankette, vatandaşlara Türkiye'nin gidişatından memnun olup olmadıkları soruldu. 2011 yılı Aralık ayında gidişatın olumlu olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 53,6 iken Haziran 2015'te 30,5 seviyesine kadar indi. Gidişatın kötü yönde olduğunu düşünenler Aralık 2011'de yüzde 39,7 iken, Haziran 2015'te yüzde 55,5'e fırladı.
HDP'YE AKP'DEN YÜZDE 3,5 OY GİTTİ
7 Haziran seçimlerinde oylarında büyük bir artış yaşayan HDP'nin oylarının nereden geldiğini de ölçümleyen çalışmaya göre, 2014 yılında yüzde 6,5 alan HDP, yüzde 13'e 3,5 puan AKP'den, 1,5 puan CHP'den, 1,5 puan ise ilk defa oy kullanan ve önceki seçimde sandığa gitmeyen seçmenden alarak çıktı. Yüzde 1 kadar emanet oy ise AKP ve CHP'den geldi. Çalışma ayrıca, HDP'nin oylarının 11 puanının Kürt ve Zaza seçmenden, 2 puanın ise Türk seçmenden geldiğini ortaya koydu.