Antropologların, Avrupa, Ortadoğu ve Asya'daki kafataslarını inceleyerek yaptıkları araştırmaya göre, bu dönemde modern insanın (Homo Sapiens) ortalama beyin ölçüsü, 1500 santimetreküpten 1359 santimetreküpe, yani bir tenis topu kadar küçüldü. Erkek beyninden daha küçük olan kadın beyni de bu dönemde aynı oranda büzüldü.
Michigan Üniversitesi'nden John Hawks, bu büyük orandaki küçülmeyi göz açıp kapayıncaya kadar kısa sürede meydana gelen bir evrimleşme olarak nitelerken, diğer antropologlar, bu küçülmenin şaşırtıcı olmadığını, daha güçlü ve kaslı olunca insanın daha büyük ağırlığı kontrol için daha fazla gri maddeye ihtiyacı bulunduğunun altını çiziyor.
30 bin yıl önce hala bilinmeyen bir nedenle soyu tükenen modern insanın kuzeni Neandertal'in çok daha büyük bir beyne sahip olduğunu belirten bilim adamları, 17 bin yıl önce Lascaux mağarasının duvarlarına resimler çizen Cro-Magnon insanının da daha büyük bir beyne sahip Homo Sapiens olduğunu ve bunların şimdiki insandan daha güçlü olduklarına işaret etti.
Bu özelliklerin hasmane bir ortamda hayatta kalabilmek için gerekli olduğunu vurgulayan Missouri Üniversitesinden psikoloji profesörü David Geary de insanoğlunun atalarının ve giderek zorlaşan karmaşık bir sosyal çevrede yaşayan kuzenlerinin 1,9 milyondan 10 bin yıl öncesine kadarki kafatası ölçülerinin gelişimini inceledi.