Danıştay aile hekimlerine nöbeti kaldırdı

Aile hekimi R.B. Kahramanmaraş'ta adli tabiplik hizmeti ve nöbet tutmasına karşı İdari Mahkemede dava açmıştı. Gaziantep İdari Mahkemesi 'Kamu yararı' olduğu gerekçesiyle nöbetin tutulmasına karar verdi. Daha sonra karar Danıştay'a taşındı ve karar mahkeme tarafından davacı lehine bozularak nöbet uygulamasını kaldırdı.

Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) Genel Sekreteri Dr. Lütfi Tiyekli, emsal teşkil eden kararla aile hekimlerinin adli tabipsizlik, defin, otopsi ve acil nöbetleri tutmayacağını ve tutmadıkları taktirde de cezaya maruz bırakılmayacağını söyledi.

Andırın İlçesi'nde kaymakamlık tarafından aile hekimlerinin 1 Temmuz ile 1 Eylül 2011 tarihleri arasında ilçede meydana gelen adli vakalarla ilgili nöbet tutmaları için liste hazırlandı. Adli tabiplik hizmetinin görevleri arasında yer almadığını savunan aile hekimi R. B., bireysel olarak Gaziantep 1'inci İdare Mahkemesi'ne uygulamanın iptali için suç duyurusunda bulundu. Açılan davada Gaziantep 1'inci İdare Mahkemesi, nöbet uygulamasını 'Kamu yararı' olduğu gerekçesiyle 9 Mayıs 2012'de geri çevirdi, Andırın Kaymakamlığı tarafından başlatılan idari işlemi ise onayladı. Bunun üzerine dava temyiz için Danıştay’a gönderildi.

 

Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) Genel Sekreteri ve Kahramanmaraş Aile Hekimleri Derneği Başkanı Dr. Lütfi Tiyekli, Danıştay kararıyla aile hekimlerinin nöbet sorununun tamamen ortadan kalktığını söyledi. Tiyekli, verilen kararla aile hekimlerine görevlerinin dışında olan nöbet tutturulamayacağını belirterek "Bu kararla aile hekimliğinde nöbet sorunu artık tamamen ortadan kalkmıştır. Danıştay, aile hekimlerine kendi görev tanımları dışında hiçbir görev verilemeyeceğini karara bağlamıştır. Biz inanıyoruz ki bundan sonra Türkiye'de aile hekimliği uygulamaları daha iyi yapılacaktır.

 

Aile hekimleri kendi işlerini yaptığı için, angaryalardan kurtulduğu için Türkiye sağlık sisteminde daha üst noktalara taşınacaktır. Tüm aile hekimleri camiasına hayırlı olmasını diliyorum" dedi. Türkiye'deki 21 bin 532 aile hekiminden nöbete gitmeyen 10 bine yakın aile hekimine verilen cezaların mahkeme yoluyla iptalini isteyeceklerini ve tazminat davaları açacaklarını ifade eden Dr. Lütfi Tiyekli, ederek, şunları söyledi: "Biz 2011 yılında aile hekimlerine yazılan adli nöbetler, hastane nöbetleri ile ilgili dava açmıştık. Bu davamız Gaziantep İdare Mahkemesi tarafından yerelde kabul edilmemişti. Buna gerekçe olarak da 'kamu yararı' gösterilmişti. Fakat biz yılmadık bunu Danıştay'a taşıdık. Danıştay bizim tezimizin haklı olduğunu kabul etti ve aile hekimlerine görev tanımları dışında hiçbir şey yapılamayacağını, hiçbir görev verilemeyeceğini söyledi. Aile hekimlerinin görev tanımı da 5258 sayılı kanun 2'nci maddesinde yer almaktadır, buradaki yazan dışında aile hekimlerine artık hiçbir görev verilemez. Bu mahkeme kararının en önemli sonuçlarından biri de şu olacaktır: Artık aile hekimlerine nöbete gitmedi, defin nöbetine gitmedi, adli nöbete gitmedi diye ceza verilemez. Şuanda bizim bildiğimiz verilere göre aile hekimlerine 10 bin civarında verilmiş ceza var, bunların hepsini biz mahkemelere taşıyacağız ve bu mahkemelerde bu cezaların iptalini isteyeceğiz. Bunun kamuya getireceği yükü siz düşünün. Bugün ortalama bir İdare Mahkemesi'nin masrafı, avukatlık ücreti dahil 900 liradır. Bu rakamı düşündüğünüz zaman korkunç rakamlar ortaya çıkacaktır ve buna da görevini yapmayan idareciler sebep olmaktadır.

Danıştay 5'inci Daire'de görüşülen temyiz duruşmasında mahkeme heyeti, aile hekimlerinin adli tabiplik görevlerinde bulundurulmasını ve nöbet tutturulmasını mevzuata aykırı buldu. Mahkeme heyeti, temyiz başvurusunu kabul edip Gaziantep 1'inci İdare Mahkemesi'nin verdiği kararı, davacı aile hekimi Refik Baysal lehine oy birliğiyle bozdu. Adli tabiplik ve nöbet uygulamasını mevzuata aykırı bulup uygulamayı aile hekimlerinin görevleri arasında yer almadığına dikkat çekilen Danıştay 5'inci Daire'nin kararında; "Aile hekimlerinin görevleri, 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu'nun 2'nci maddesindeki tanımda yer almaktadır. Keza, statüleri ve mali hakları da aynı kanunda düzenlenmiş, sair hususların yönetmeliklerle düzenlenmesi, kanunun 8'inci maddesiyle öngörülmüştür. Farklı bir statüde görev yapan aile hekimlerine kanunda sınırları çizilip tarifi yapılan ve imzalanan sözleşmelerle de sınırları belirtilen görevleri dışında başka görevler verilmesini olanaklı kılan yasal bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle, dava konusu işlemde olduğu gibi, aile hekimlerinin adli tabiplik hizmetlerinde görevlendirilmeleri ve bu hususta nöbet çizelgelerine dahil edilmeleri yasal dayanaktan yoksun olup, bu yönde tesis edilmiş olan dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle Gaziantep 1'inci İdare Mahkemesince verilen karar bozularak dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi" denildi.

Doğukent Aile Sağlığı Merkez’inde görevli aile hekimi Hasan Ceyhan ise kararı sevinçle karşıladıklarını kaydederek, "Aile hekiminin gereği neyse o işi yapmak istiyoruz. Biz kendi işimizi yapmak istiyoruz. Acil nöbetleri olsun, hafta sonu nöbetleri olsun bunlarla uğraşmak istemiyoruz. Biz aile hekiminin gereği neyse o işi yapmak istiyoruz." diye konuştu.