Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sağlık Bakanlığı Bilkent Yerleşkesi’nde, Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı sonrasında düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulundu, basın mensuplarının sorularını yanıtladı. "Ankara’daki yatak sayılarıyla ilgili kırmızı alarm verildiğine dair iddiaların olduğu" ve Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin yeniden ibadete açılmasındaki gözlemleri sorulan Bakan Koca, şöyle konuştu: "Ayasofya, 86 yıllık hayalimizdi, egemenliğin önemli bir işaretiydi. Her Türk vatandaşının bu konudaki beklentisiydi. Doğrusu bu sevinci herkes yaşadığı, bu sevinci yaşarken bu sevincimizi yaşadığımız ortamda disiplinize ederek yaşıyor olmalıydık. Yer yer uyanlar oldu, bu anlamda uymayan görüntüleri de görmüş olduk. Yani bizim sevincimizi yaşarken Ayasofya dahil olmak üzere bizim pandemi tedbirlerini ve kurallarını ihmal etmeden maske, mesafe kuralını, sevincimizi paylaşırken de devrede tutmamız asla ihmal etmemiz gerektiği kanaatindeyim."
"Ankara’da yoğun bakımda doluluk oranlarımız yüzde 67"
Ankara’da "yeni normalleşme" ile birlikte Kovid’li hastaların, "Pandemi hastaneleri" diye adlandırılan hastanelere yatırıldığı için bazı hastanelerin doluluk oranının arttığını söyleyen Koca, "Ankara’da yoğun bakımda şu an doluluk oranlarımız yüzde 67 oranında, standart yataklarımızın ise doluluk oranı yüzde 49, ventilatörlerimizin, solunum cihazlarının doluluk oranı ise yüzde 25. Yani bahsedildiği gibi olmadığını söylemek istiyorum." dedi.
Ankara Şehir Hastanesi’ndeki doluluk oranlarının yoğun bakımlarda yüzde 69, standart yataklarda yüzde 32, ventilatörde ise yüzde 16 olduğunu belirten Bakan Koca, şöyle devam etti: "Bu rakamlardan da Şehir Hastanesi dahil olmak üzere bu anlamda bir sorun olmadığını ama bizim her gün açıkladığımız rakamlarla giderek yoğun bakımdaki hasta sayılarının arttığını zaten söylüyoruz.
Bu hastaların bütün hastanelerimizde kabul ediliyorken şimdi bazı hastanelerimizde kabul ediliyor olması, özel hastaneler ve üniversite hastanelerinde sadece enfeksiyon kliniklerinde hastaların bakılıyor olmasıyla buralarda yer yer oranların arttığını biliyoruz ama bir sorun olmadığını, bu rakamlardan da çok rahat görmüş oluyoruz."
"Bayram sonrası kısıtlamaları kaldırma önerisi var"
65 yaş üstü vatandaşlar için sabah 10, akşam 8 dışındaki saatlerde kısıtlamaların sürdüğü ve bununla ilgili bir değerlendirme yapılıp yapılmadığı sorulan Bakan Koca, şu yanıtı verdi: "Konuyla ilgili bir değerlendirme yaptık ve pandemi sürecinde kurallara uyma noktasında hassasiyet gösteren büyüklerimiz oldu. Bu süreçte harfiyen uyma noktasında bir gayret içinde oldukları için kendilerine minnettarız.
Biz onları ihmal etmedik, bu dönemde özellikle büyüklerimizi bu salgından korumak için hassasiyet gösterme gayreti içinde olduk. Bunun ne kadar zor olduğunun farkındayız, empati yaptığımızdan emin olsunlar. Bayram sonrası dönemde, erken dönemde bu kısıtlamaları kaldırmak noktasında Bilim Kurulunun bir önerisi var. Bununla ilgili de bayram sonrası duyuruyu yapmış olacağız.
Biraz daha, sadece bayram döneminde sabredelim, bayram sonrası inşallah gereken yapılıyor olacak." Koca, pandemi sürecinde 65 yaş üstü vatandaşların, kurallara uyma noktasındaki hassasiyet ve gayretlerini, söz konusu saatlerin serbest bırakılmasıyla da göstereceklerinden emin olduklarını belirtti.
"Mutasyonlar, virülansı etkileyecek tarzda olabilir"
Virüsün mutasyona uğradığına yönelik araştırmaların olduğu hatırlatılan Bakan Koca’ya, virüsün mutasyona uğradığı görüşüne katılıp katılmadığı soruldu.
Bu konuyla ilgili genelde, mutasyonların olduğu fakat virülansı etkileyecek düzeyde olmadığı şeklinde bir bilgi bulunduğunu söyleyen Koca, "Önümüzdeki aylar virülansı etkileyecek tarzda mutasyonların olmayacağı anlamına gelmez. Her geçen gün bu mutasyonlarla birlikte virüsün yükü artmış oluyor. Önümüzdeki dönem bu mutasyonlar, virülansı da etkileyecek tarzda olabilir.
Bu kötü değil, daha çok olumlu anlamda bir değişiklik şeklinde olabiliyor, olmayacağı anlamına gelmez ama şu an için virülansını ve bulaşıcılığını etkileyen bir mutasyon olmadığını biliyoruz." ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kartal Şehir Hastanesi’ndeki bir programda sağlık personel sayısının artırılması gerektiğine yönelik açıklaması sorulan Koca, "Atama ile ilgili pandemi döneminde yer yer alımları yapmıştık, açtığımız yeni hastaneleri göz önüne alarak, önümüzdeki dönemde açmayı düşündüğümüz Konya Şehir Hastanesi, İstanbul Göztepe Eğitim Araştırma Hastanesi, Seyrantepe Hastanemiz gibi Türkiye’nin değişik illerinde yeni açılacak hastaneler söz konusu. Bunlarla birlikte personel alımı tekrar gündeme gelmiş olacak." dedi.
"Yerli kitimizi ürettik"
Test kitlerinin ilk dönemde fazla ücretle alındığına dair iddialar olduğu hatırlatılan Bakan Koca, şöyle konuştu: "Konuşmamda doğruluk oranı ile ilgili kısaca bir bilgi aktarmıştım. Halk sağlığındaki laboratuvarımız, bir referans laboratuvarı, yani uluslararası bir referans laboratuvarı. Avrupa’nın bu anlamda ICD LAB ağına üye olan, bu anlamda Avrupa’da 70 laboratuvarın üye olduğu, Türkiye’nin de üye olduğu laboratuvar Halk Sağlığı Laboratuvarı ve tek laboratuvar ve referans laboratuvar.
Bu laboratuvarın dış denetimi ile ilgili ICD LAB ağı belli dönemler, birtakım denetimler yapar. En son 15 Haziran’da bir denetimi oldu. Bu denetimin sonucu da yüzde 91,66. Halk Sağlığı Laboratuvarımızın bulunduğu dış denetimdeki en son bahsedilen kitle yapılmış olan dış denetimi yüzde 91,66. Türkiye ile gurur duyalım. Bildiğiniz gibi PCR kiti baştan ithal ediliyordu biz de dünyadan, Çin’den baştan ithal ettiğimiz bir kit oldu. Bu kitin o dönemde fiyatı 8 küsür dolardı 8,75 dolardan 500 bine yakın kit almıştık.
Devamında erken dönemde yerli kitimizi ürettik. Bu üretilen yerli kit ile birlikte toplam bildiğiniz gibi 4,5 - 5 milyona yakın test yapıldı. En son yapılan ihalede DMO tarafından uygunluğu verilen de bugüne kadar 12 yerli kit oldu. Bu ürünlerin ihaleye girmesi şeklinde yapılan düzenleme ile 6 firma katıldı. Bu 6 firmanın katılımıyla oluşan fiyat 9,8 lira oldu yani dünyada 8,75 dolardan daha aşağı görmediğimiz, 1,4 dolara kadar düşen bir kit oldu."
Koca, Sağlık Bakanlığının Çin’den 8,75 dolara aldığı kit dışında 9,8 liranın üzerine hiçbir kit almadığını vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü: "9,8 lira ve altında hangi firma veriyor ise bunu da Bakanlık almaya hazır. Küresel firmaların Türkiye uzantıları üzerinden neler yapılmak istendiğini çok iyi biliyorum. Kit piyasasının arkasında nice dev ama cüce yapıların ve vatandaşların olduğunu da biliyorum. Vatandaşlarımız emin olsun burada bulunduğumuz müddetçe kurumlarımız, bir şekilde vatandaşın lehine olabilecek her türlü tedbiri alma noktasında gayret içinde olacağız.
Ben yer yer bu küresel firmaların uzantıları ile birlikte siyasetçilerimizin de bilerek veya bilmeyerek alet olduklarını görüyorum. Umarım bilmiyorlardır, bundan sonra bilmiş olurlar. Bu kadar net söylüyorum Bakanlık olarak 9,8 liranın üzerinde herhangi bir kit, yerli kit alımı olmamıştır, yurt dışından alınan, Çin’den alınan 8,75 dolar dışında."
"Ülkelerle ilgili yer yer birtakım testler yapıyoruz"
"İran ve Afganistan’a uçuşlar durdu. Başka ülkelere de uçuş yasağı gündeme gelecek mi?" sorusuna Koca, "İran ve Afganistan hatta Kazakistan’a kısıtlama oldu. Ülkelerle ilgili yer yer birtakım örneklem yöntemiyle testler yapıyoruz. Bu anlamda riskli gördüğümüz her ülke için benzer durumlar söz konusu olabilir." yanıtını verdi.
Koronavirüs sürecinde alınacak tedbirlere ilişkin bir başka soru üzerine Koca, bayram döneminde valiler başkanlığındaki il hıfzısıhha kurullarının kendi illeri için alınması gereken tedbirleri alabileceğini, tedbirlerin şu an için sokağa çıkma yasağı kısıtlaması şeklinde olmadığını belirtti. Koca, bayram sonrası dönemde de bu kurulların ilde ciddi bir artış söz konusu olduğunda radikal önlemler alma noktasında yetkili olduğunu kaydetti.