Dr. Ceyhan, sadece bir tomografi çektirme sonucu alınan radyasyonun, Japonya'da atılan atom bombasına 2.5 kilometre uzaklıkta yaşayanların aldığı doza eşit olduğu uyarısını yaptı.
Muğla İl Halk Sağlığı Müdürü Uzman Dr. Mustafa Nuri Ceyhan, bazen en küçük baş ağrısında dahi hasta tarafından tomografi istendiğini belirtti. Dr. Ceyhan, "Hekim hastalığı atlamamak için bazen de hastanın psikolojik baskısından dolayı, gerekli olsun olmasın tomografi istemektedir. Ne kadar iyi niyetli olsa da aslında o hekim teşhiste tecrübeleriyle sonuca gidebilmeli, çok gerekli olduğunu düşündüğünde ise sadece o bölgenin tomografisini istemelidir. Çekilen bölge küçük olursa kesit sayısı az olacağından doz düşük olacaktır" dedi.
Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü verilerine göre son 5 yılda çekilen tomografi sayısının ise 2 kat artarak 9 milyon 726 bine ulaştığını ifade eden Ceyhan, "Hasta her tomografi çekiminde 4-7 mSv (doz eşdeğeri) arasında radyasyon almaktadır. Oysa bu tek bir seferde alınan doz olup bununla yetinmeyip başka hastaneleri de dolaştığı düşünülürse, kat kat dozu artmaktadır. Aynı sene içerisinde iki veya üç kere daha çekildiği düşünülürse doz miktarı 20 mSv üstünde olur. Bu da riskli olarak gördüğümüz seviyedir. Bir tomografi çektirme sonucu alınan radyasyon, Japonya'da atılan atom bombasına 2.5 kilometre uzaklıkta yaşayanların aldığı doza eşittir" dedi.
"KARIN VE AKCİĞER TOMOGRAFİSİ EN TEHLİKELİSİ"
Ceyhan, en tehlikeli olan bölge görüntülemesinin karın ve akciğer tomografisi görüntülemeleri olduğunu söyledi. Ceyhan, "Görüntüleme teknikleri içerisinde en yüksek radyasyonun tomografi sırasında alındığına işaret etmek istiyorum, özellikle akciğer tomografisinde röntgene göre 200-400 kat kadar fazla doz verildiğini ifade edebilirim. New England Journal of Medicine adlı tıp dergisinde yayınlanan bir rapora göre, her 3 tomografiden birinin gereksiz olduğu belirtilmektedir. İç organlarımızın tolere edeceği bir doz vardır. Bu dozların yukarısına çıkılmaması gerekmektedir. Özellikle hamile kadınlar ve genç insanların daha fazla korunması gerekiyor.
Gençlerle ilgili ispatlanmış bir şey yok fakat risk ölçümleri var. Japonya'daki atom bombasından sonra ortaya çıkan veriler ışığında tomografinin verdiği radyasyonu kıyaslamışlar ve bir oranlama yapmışlar. Mesela çocuk yaşta bir karın tomografisi çekildiği zaman 2 binde bir kanser çıkma ihtimali hesaplanmış ama ispatlanmamış. Bu, yüksek bir risk olduğu için 2 binde bir bile olsa gereksiz tomografi çekilmemelidir.
Beyin tomografisinde risk biraz daha az. Hastalar kendilerine tetkik yapılması için ısrar etmemeli. Türk toplumunda doktor tetkik istemiyorsa hasta kendisiyle yeterince ilgilenilmediğini düşünüyor ve tatmin olmuyor. 'Doktor bir tomografi bile istemedi' diyor. Oysa klinik bir endikasyon yoksa bu tür tetkikler zaten istenmiyor. Vatandaşlarımızı bu konuya hassasiyetle yaklaşmalarını tavsiye ediyorum" diye konuştu.