Türkiye’de son yıllarda en büyük yolsuzlukların “sağlık” üzerinden yapıldığı, bu alandaki harcamaların yükselmesinde yolsuzlukların büyük payının olduğu değerlendirildi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanlığı, yolsuzluklarla mücadele amacıyla kurum bünyesinde “Risk Odaklı Denetim Grup Başkanlığı” oluşturdu. Yolsuzluk saptanan alanları belirleyip bu konrularda denetim yapılmaya başlandı. Yolsuzluk boyutlarının tahminlerin bile üzerinde olduğu değerlendirildi.
Doktora çok gidiliyor
Ülkemizde günde ortalama 2,5 milyon kişi hizmet alıyor. Sağlık Bakanlığı’na bağlı 950, üniversitelere bağlı 86, anlaşmalı da bin 750 hastane ve 25 bin civarında eczane ile SGK arasında sözleşme bulunuyor. SGK yetkilileri, 10 yıl önce bir kişinin yılda 2 kez doktora gitmesine karşın, bunun şimdi 8’e yükseldiğini ve batı ülkelerinin de önüne geçtiğini söylüyor. SGK, harcamaların azaltılabilmesi için yurttaşlara kitapçık dağıtıyor.
SGK Risk Odaklı Denetim Grup Başkanlığı’na yolsuzluklarla ilgili bir konu veriliyor, bunun diğer illerde de olup olmadığı daha çok bilgisayar sistemiyle ortaya çıkarılıyor. SGK yetkilileri, “Senaryolar oluşturulup, belirlenen kriterler üzerinden var olan tehditleri ortaya çıkarıyoruz. Bazı olaylarda, müfettiş görevlendirilmesine bile gerek kalmadan sistem üzerinde çalışılıp sonuçlandırılıyor” diyor.
Hayali hasta muayenesi
İlgili sağlık sunucusunun cerrahi hizmet verme yetkisi olmamasına, yoğun bakım ünitesi bile bulunmamasına rağmen üniversite hastanesiymiş gibi fatura gönderdiğini kaydeden bir yetkili, “Yüksek miktarda fatura geldiği için bunlar gözden kaçabiliyor. Doktorun, eczanenin, hastanenin organize olup yönlendirme yapıldığı faaliyetler var. Yeni denetim sistemimiz bunları da yakalamaya başladı. Veriler üzerinden bulup suiistimal riski olabildiğini belirlediklerimizi denetim başkanlığına gönderiyoruz” dedi.
Kara liste yerine denetim
Bazı kurumların yolsuzluğu alışkanlık haline getirdiğine dikkat çeken SGK yetkilisi, şunları söyledi: “Yolsuzluklarıyla bildiğimiz kuruluşlar için ‘kara liste’ yapıp riskli hastane, doktorlar değil, doğrudan risk taraması yapıyoruz. 20 kişilik ekibimizde denetmen, eczacı, doktor var. Yolsuzlukları en aza indirmek için kurumlararası diyaloga da önem veriyoruz.”