Anma töreni, saat 09.30'da Menemen Tren Garı'nda toplanan grupların Yıldıztepe'ye doğru yaptığı "Demokrasi ve Laiklik" yürüyüşüyle başladı. Menemen Belediye Bandosu'nun marşlarıyla eşlik ettiği yürüyüşe CHP İzmir milletvekilleri Erdal Aksünger, Musa Çam ve Mustafa Moroğlu, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, HEPAR Genel Başkanı Osman Pamukoğlu, CHP İzmir İl Başkanı Ali Engin, İP, TGB ve ADD üyeleri katıldı. Yıldıztepe'deki resmî tören İzmir Vali Yardımcısı İbrahim Ballı, Menemen Kaymakamı Mustafa Gürdal, Ege Ordusu ve Garnizon Komutanı Orgeneral Abdullah Atay ile Kubilay'ın torunlarının gelişiyle başladı. Kaymakamlık, belediye başkanlığı, garnizon komutanlığı ve Kubilay ailesinin anıta çelenk koymasının ardından saygı duruşu ve atışı yapıldı, İstiklâl Marşı okundu.
Daha sonra protokol üyeleri, Kubilay Şehitliği'ndeki şehit askerlerin mezarlarına karanfil koydu. Buradaki tören boyunca, "Türkiye laiktir, laik kalacak", "Mustafa Kemal'in askerleriyiz", "Hükümet istifa" şeklinde sloganlar atıldı. Bir grup da, "Kızlı erkekli Kubilay olmaya geldik" yazılı pankart açtı.
O anı hatırlayalım…
23 Aralık 1930 tarihinde vahşice katledilen Şehit Kubilay ölüm yıldönümünde anılıyor. Cumhuriyet düşmanları tarafından öldürülen Kubilay'ın öldürülme nedenini hatırlarsak;
Manisa'da, Menemen'de ve daha bir çok yerde işgalcilere karşı bir örgütlenme içerisinde yer almayanlar, cumhuriyetin ilanından sonra "din elden gidiyor" söylemi ile Hüsnüyadis namlı, Manisa Mutasarrıf Nakşibendi tarikatı mensubu Giritli Hüsnü Bey'in kardeş çocuğu olan sözde Giritli mehdi Derviş Mehmet önderliğinde çoğu cahil insanlar bir araya geldiler...
***
Bu grup 23 Aralık 1930 günü Menemen'de yaptıkları isyan girişimi sırasında kendilerine engellemeye çalışan 43. Piyade Alayı'ndan Piyade Asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay ile karşı karşıya geldiler. Kubilay ve beraberindeki askerler gruba uyarı ateşi açtı. Fakat, silahlarında manevra mermisi bulunduğundan dolayı etkili olamadılar. Bunu fırsat bilen Giritli mehdi Derviş Mehmet ise, "Bakın bana mermi işlemiyor" diyerek kendince kutsallık zırhına büründü. Olaylar sırasında ağır bir şekilde yaralanan Kubilay, yaralı olarak meydandaki hükümet binasına girmek istedi. Ama binanın giriş kapısı kapalı olduğu için giremedi. Bu nedenle, hükümet binasının hemen yanındaki Kazez Camii bahçesine yöneldi. Giritli mehdi Derviş Mehmet, Giritli Şamdan Mehmet ile birlikte Kazez Camii bahçesinde bitkin bir vaziyette bulunan Kubilay'ın başını bağ testeresi ile canlı canlı gövdesinden ayırdı. Sonra da, Asteğmen Kubilay'ın başını yeşil bir bayrağın tepesine takarak Menemen sokaklarında dolaştırmaya başladılar.
***
Bu sırada, kendilerine müdahale eden Şevki ve Hasan adlı kahraman iki bekçiyi de öldürdüler. Olay yerinde toplanan 250-300 kişilik ahali ise Kubilay'ın şehit edilmesi esnasında olaylara hissiz ve seyirci kaldı. Hatta bir kısmı, olayı tasvip edercesine alkış tuttu. O sırada sözde mehdi Giritli Derviş Mehmet, Yüzbaşı Fahri'ye "Ben mehdiyim, şeriatı ilan ediyorum. Bana kimse mukavemet edemez. Karşımdan çekil!" dedi...
Sonunda isyan bastırıldı. Kurşun işlemeyen sözde Giritli mehdi Derviş Mehmet'e ateş açıldı. Ve bu ateş esnasında Kubilay'ı şehit eden Giritli mehdi Derviş Mehmet ile birlikte Giritli Sütçü Mehmet ve Giritli Şamdan Mehmet öldürüldü. Aralarında önceden Şeyh Sükuti'nin Menemen belediye başkanlığı yaptığı sırada yönetimde birlikte olduğu bilinen Hayımoğlu Yahudi Jozef, Erbilli Şeyh Esad'ın oğlu Mehmet Ali ve 37 kişinin idamına karar verildi.