Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB), ulusal güvenliği gerekçe göstererek idari kararla kapattıktan sonra başvurduğu mahkemenin de kapatılmasına karar verdiği Youtube için dün şaşırtıcı gelişmeler yaşandı. TİB’in, ulusal güvenlik nedeniyle verdiği kapatma kararına rağmen Atatürk’e hakaret nedeniyle koruma tedbiri uyguladığını açıkladığı “youtube” için dün sabah Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) twitter kararının bağlayıcılığını gerekçe göstererek yasağı tamamen kaldırdı. AYM kararının bağlayıcılığına rağmen yine dün akşam saatlerinde bir üst mahkeme olan Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, TİB’in ilk kapatma gerekçesi olan ulusal güvenlikle ilgili kayıtların silinmediğini gerekçe göstererek youtube’un açılamayacağına hükmetti.
Youtube’la ilgili kapatma süreci savcılık ve mahkeme kararlarına göre şöyle gelişti:
Milli güvenlik ihlal edildi
TİB, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın da aralarında bulunduğu üst düzey görevlilerin yaptığı gizli Suriye toplantısının kayıtlarının yayınlandığı youtube’u, idari kararla kapattı. TİB, resen aldığı bu kapatma kararını, Gölbaşı Cumhuriyet Başsavcısı Ali Çalık aracılığıyla 27 Mart’ta mahkemeye taşıdı. Çalık, dilekçesinde, ulusal güvenliği ilgilendiren konularda haberleşmenin engellenebileceğini düzenleyen Anayasa’nın 22/2. maddesi uyarınca youtube’un kapatılmasını istedi. Savcılığın talebini aynı gün değerlendiren Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi Hâkimi Salman Tan, 15 linke erişimin engellenmesine, linklere erişim engellenmediği takdirde Youtube’a erişimin tamamen engellenmesine karar verdi.
Gerekçesi “Atatürk” dediler
TİB’in önce idari, sonra mahkeme kararıyla ulusal güvenliği gerekçe göstererek yasaklanması için karar aldırdığı youtube için TİB’in resmi internet sayfasında ise bambaşka bir gerekçe ortaya çıktı. TİB’in, resmi internet sitesindeki sorgulama sayfasında youtube’un, Atatürk’e hakaret içeren videoların yayınlandığı gerekçesiyle kapalı olduğu görüldü.
Youtube ile ilgili yasak kararına Türkiye Barolar Birliği (TBB) 2 Nisan’da itiraz etti. AYM, TBB’nin Youtube ile ilgili itirazını yaptığı 2 Nisan’da twitter’ın açılmasına karar verdi ve bu karar Resmi Gazete’de 3 Nisan’da yayımlandı. Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi Hâkimi Suzan Polat, TBB’nin itirazını 4 Nisan’da kabul ederek, Youtube’a yasak kararını kaldırdı.
YouTube yasağına Atatürk gerekçesi
İfade özgürlüğüne müdahale
Kararın gerekçesini de, 2 Nisan 2014’te twitter’ı erişime açan AYM kararı oluşturdu. Twitter’la ilgili Resmi Gazete’de AYM kararının, anayasanın 153/6. maddesi uyarınca yasama, yürütme ve yargı organları, idare makamları, gerçek ve tüzel kişileri bağladığını gözönüne alan mahkeme, youtube ile ilgili yasağı kaldırdı.
Mahkeme, youtube yasağını kaldırırken, 15 linke erişimin engellenmesi tedbirinin ise aynen devamına karar verdi. Mahkeme kararında yer verilen 15 linkten 13’yle ilgili videoların youtube’dan kaldırıldığı, Dışişleri’ndeki gizli görüşmeye ait iki adet videonun ise halen yayında olduğu da ortaya çıktı.
Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi’nin bu kararı ve AYM’nin bağlayıcı olan twitter kararına rağmen youtube akşam saatlerine kadar açılmadı. Gölbaşı Cumhuriyet Başsavcılığı, suça konu içeriklerin kaldırılmadığı gerekçesiyle mahkeme kararına itiraz etti. İtirazı değerlendiren Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, 15 linke dair kararın ilgili siteye tebliğine rağmen bildirilen süre içerisinde gereğinin yerine getirilmemesi nedeniyle “Youtube” sitesine erişimin engellenmesine ve “suça konu içerikler” kaldırılıncaya kadar erişim engelinin devamına karar verdi.
BM: Yasaklar ifade özgürlüğü için darbe
Birleşmiş Milletler (BM), sosyal paylaşım siteleri Twitter ve Youtube’a erişim engellerinin kaldırılmasını memnuniyetle karşıladı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Rupert Colville, BM Cenevre Ofisi’nde yapılan basın toplantısında, Türkiye’de Twitter ve Youtube’a erişimin tedbir amaçlı engellenmesi kararlarının kaldırılmasına ilişkin soru üzerine, engellerin kaldırılmasından memnuniyet duyduklarını söyledi. Colville, Twitter’a erişimin bu şekilde engellenmesinin “aşırı bir hareket” ve aynı zamanda fikir ve ifade özgürlüğü üzerinde etkisi olduğu görüşünü ifade ettiklerini hatırlattı. Colville, “Elbette Twitter ve Youtube yasaklarının kaldırılmasını memnuniyetle karşılıyoruz” dedi.