Felaketin 17'nci yılı...

 Uzmanlar Gölcük depremi felaketinin 17’nci yılında da uyarılarda bulundu. İMO, “İstanbul’da olası depremde binaların dörtte biri kullanılamaz”, TMMOB da, “İstanbul ‘büyük trajedi’ye hazır mı?” uyarısı yaptı.

Merkez üssü Gölcük olan 17 Ağustos depreminin ardından 17 yıl geçti. 45 saniye süren depremde 18 bin 373 kişi yaşamını yitirdi. Yaklaşık 40 bin kişi yaralandı. İstanbul 17 yılda olası bir depreme hazırlanmadı. Aksine birçok alan da imara açıldı. Uzmanlar ve meslek odaları açıklamaları depremden hala ders almadığımızı dikkat çekerek bir kez daha uyardı.

İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Cemal Gökçe yaptığı açıklamada İstanbul merkezli depremde binaların yüzde 25’inin kullanılamaz hale geleceğini söyledi.

Bu durumda 2 milyon insanın sokakta kalacağını belirten Cemal Gökçe “İstanbul’da beklenen depremde 50 bin bina hasar görecek, 50-150 bin arası insan hayatını kaybedecek. Binlerce insan yaralanacak. Bizim korkmamızın, ödümüzün patlamasının asıl nedeni 1999’dan sonra İstanbul’un yapı stoğunu güçlendirmek için hiçbir çalışma yapılmamış olmasıdır. Binalar yenilenmedi, İstanbul için 1999 yılındaki risk aynen devam ediyor” dedi.

Makine Mühendisleri Odası, dün “17 Ağustos’un 17. yılında İstanbul Depreme Hazır mı” başlığıyla bir basın toplantısı düzenledi. Grup adına konuşan TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Cevahir Efe Akçelik olası bir depreme ilişkin 5 madde anlattı:

1 Türkiye’de nüfusun büyük bir kısmını barındıran 11 büyük kentin ve büyük sanayi tesisinin yüzde 75’i deprem tehlikesinin altında. Dere yataklarının imara açılması, imar çalışmalarında deprem tehlikesinin hiçbir şekilde gözetilmediği ortada.

2 16 Aralık 2015’te Jeoloji Mühendisleri Odası İstanbul Şube ile Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubeleri’nin düzenlendiği zemin etüt çalıştayı sonucunda etüt proje kapsamında jeolojik ve jeoteknik araştırmalar sırasında yapılan arazi çalışmalarının yetersizliği ortaya çıktı. Depreme karşı önlem alınmadı. Ülkemizde vahim sonuçlara davetiye çıkarılıyor.

3 Ülkemizde yapı denetim sisteminin eksiksiz ve ihtiyacı karşılayacak işleyişte olduğunu söylemek mümkün görünmüyor. Bunun sebebi bugünkü yapı denetiminin özel firmaların elinde olmasından kaynaklanıyor..

4 “Kentsel dönüşüm projeleri tam bir bilenmezi işaret etmekte. Ne bütünlüklü ve merkezi planlamadan söz etmek mümkündür ne de mevcut yapı stokunun ne kadarının güçlendirildiği ne kadarın yıkılıp yeniden yapılacağına ilişkin verilere ulaşılmaktadır. İnşaat seferberliği, inşaat çılgınlığına dönüşmüştür.

5 Deprem toplanma alanları yapılaşmaya açıldı. Mevcut anlayışın insan hayatının ve deprem tehlikesini değil kentsel rantı önemsediğini göstermektedir.

İstanbul merkezli olası bir depremde İstanbul’un nüfus yoğunluğu, mühendislik hizmeti almadan üretilen binlerce bina, ulaşım yapılarının, barajların, tarihi eserlerin depremde vereceği tepkinin bilinmemesi İstanbul’un tahmin edilenden öte yıkıcı bir etki altına gireceğini göstermektedir. Sonuç olarak, İstanbul ve çevresinin deprem riski giderek artmakta, süre kısalmaktadır.