Açlık sınırı bin 345 lira oldu

TÜRK-İŞ araştırmasına göre 2015 Ağustos ayı itibariyle; dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) bin 344 TL, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 4 bin 379 TL oldu.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) tarafından yirmi sekiz yıldan bu yana her ay düzenli olarak yapılan “açlık ve yoksulluk sınırı” araştırması, bu bültenle 333 ayı geride bıraktı.

TÜRK-İŞ araştırmasına göre 2015 Ağustos ayı itibariyle; dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) bin 344 TL, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 4 bin 379 TL oldu.

TÜRK-İŞ hesaplamasına göre, sağlıklı ve dengeli beslenebilmek için dört kişilik bir ailenin yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı son bir ayda 16 TL arttı. Aylık artışlar birikerek 2015 yılının ilk sekiz ayı sonunda ailenin mutfak harcamasına 112 TL ek yük olarak yansıdı. Ailenin aylık yaşam maliyetindeki artış ise yılbaşına göre 366 TL oldu.

TÜRK-İŞ araştırmasına göre, dar ve sabit gelirli kesimlerin, başta ücretli-maaşlı çalışanlar ile emeklilerinin gelirlerinin yüzdeli oranlarla, enflasyonun üzerinde artırılması geçim koşullarını iyileştirmek için yeterli olmuyor. 2015 yılının ikinci yarısında aylık net asgari ücret bin 55 TL’ye yükselmesine karşın, bekar olan bir çalışanın yaşama maliyeti bu ay bin 628 TL olarak hesaplandı. Aradaki fark yoksullaşmanın boyutunu ortaya koydu.

TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim 2015 Ağustos ayı itibariyle şöyle oldu:

“-Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 1,18 oranında artış gösterdi.

-Yılın ilk sekiz aylık dönemi sonunda artış oranı yüzde 9,11 oldu.

-Gıda enflasyonunda oniki ay itibariyle artış oranı yüzde 14,47’dir.

-Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 14,53 olarak hesaplandı.

Gıda harcaması çalışmasına temel alınan beslenme kalıbında yer alan ürünlerin fiyatlarında Ağustos 2015 itibariyle gözlenen değişim şöyle oldu:

“-Süt, yoğurt, peynir grubunda; nispi fiyat istikrarı sürdü. Peynirde izlenen oniki markanın fiyatı birbirini kontrol eden şekilde seyrediyor. Süt ve yoğurt fiyatı ortalamada fazla değişmedi.

-Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; geçtiğimiz ay fiyatı artan kırmızı et fiyatı ‘terbiyevi’ ithalata da bağlı olarak kısa vadede biraz geriledi ve bu mutfak harcamasına olumlu yansıdı. Sakatat fiyatı -şimdilik- aynı kaldı. Tavuk fiyatı da değişmedi. Önümüzdeki aybaşında balıkta av mevsimi başlıyor ama bu ay hesaplamada yine kültür balığı dikkate alındı ve ortalama kilogram fiyatı değişmedi. Yumurta fiyatı ise önemli oranda arttı ve tanesi 58 kuruşa yükseldi. Bakliyat (nohut, mercimek, kuru fasulye, barbunya vb) ürünlerinin ortalama kilogram fiyatı değişmedi, sadece kırmızı mercimek fiyatında biraz artış tespit edildi. Ancak ithal edilen bakliyat ürünlerinde fiyat artışı, dövizin yükselmesi ile yaz mevsiminin geride kalmasına bağlı olarak bekleniyor.

-Yaş sebze-meyve grubunun yaz aylarında mutfak harcamasını rahatlatan etkisi ortadan kalktı. Geçtiğimiz ay fiyatı biraz gerileyen patates ve kuru soğan fiyatı yeniden arttı. Sebze ortalama kilogram fiyatında bu ay artış tespit edildi. Geçtiğimiz ay 3,20 TL olarak hesaplanan sebze ortalama kilogram fiyatı bu ay 3,59 TL oldu. Meyve ortalama kilogram fiyatı ise 3,47 TL’den 2,96 TL’ye geriledi. Bu ay çilek, kiraz gibi fiyatı yüksek olan meyveler hesaplamaya alınmadı. Böylece yaş sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay 3,34 TL olarak hesaplandı. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazardaki mevsim ürünleri esas alındı ve ürünlerin tek tek ağırlığı yerine genel meyve-sebze tüketimi miktarından hareket edildi.

-Ekmek, pirinç, un, makarna, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; bu ay yine bir fiyat değişikliği olmadı.

-Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, margarin, zeytinyağı fiyatı aynı kaldı, ayçiçeği yağı fiyatı ise biraz arttı. Zeytin fiyatı da biraz yükseldi. Şeker ve tuz ile bal fiyatı geçen ayın aynı tutarında kalırken, reçel zamlandı. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb) ürünlerinde düşük miktarda fiyat ayarlamaları görüldü. Baharat (kimyon, nane, karabiber, vb) ürünlerinin fiyatı aynı kaldı. Çay ve ıhlamur fiyatı yine değişmedi. Salça fiyatı aynı kaldı.

TÜRK-İŞ’in Aralık 1987’den bu yana düzenli ve kesintisiz olarak her ay hesaplayıp açıkladığı araştırmada, Ağustos ayında öne çıkan “belirleme” yıllar itibariyle şöyle oldu:

-1988 Mutfakta sekiz aylık fiyat artışı yüzde 40,0 oldu.

-1989 Yürürlüğe giren yeni asgari ücret gıda harcamasının yarısını bile karşılamıyor.

-1990 Gıda harcamasındaki aylık artış yüzde 2,6 ve son oniki aylık artış ise yüzde 70,1

-1991 Dört kişilik ailenin gıda harcaması Ağustos’91 fiyatlarıyla 828.762 liraya ulaştı.

-1992 Aylık gıda harcaması yüzde 4,2 oranında arttı.

-1993 Dört kişilik ailenin Ağustos’93 gıda harcaması tutarı 2.396.500 lira…

-1994 Fiyatlardaki durgunluk ancak bir ay sürdü.

-1995 Aylık yüzde 5,9’luk artışın aile bütçesine getirdiği ek yük 600.000 lira.

-1996 Yeni belirlenen asgari ücret günlük net 370 bin lira iken, günlük gıda harcaması tutarı 600 bin lira

-1997 Zam yağmuru devam ediyor: Ağustos’97 ayında dört kişilik ailenin gıda harcaması tutarı yüzde 6,1 oranında arttı.

-1998 İki aylık asgari ücret bir aylık gıda harcamasına yetmiyor.

-1999 Mutfakta deprem devam ediyor.

-2000 Çağdaş yaşam ve insan onuruna yaraşır düzeyde yaşayabilmenin karşılığı olan Yoksulluk Sınırı 463,5 milyon lira…

-2001 Çalışanların içinde bulundukları ekonomik ve sosyal koşulların kısa bir özeti: Açlık Sınırı 226 milyon 667 bin lira, Yoksulluk Sınırı 688 milyon 957 bin lira, Asgari Ücret 122 milyon 187 bin lira…

-2002 Seçimleri kim kazanırsa kazansın, kaybeden yine yoksul oluyor.

-2003 Gıda fiyatlarında yaz rehaveti sürüyor.

-2004 Satınalma gücündeki gerileme harcamalara olumsuz yansıyor.

-2005 Halkın enflasyonu düşüyor.

-2006 Çalışırken yoksul… İnsan onuruna yaraşır yaşam düzeyi için çalışanın geliri yetersiz…

-2007 Dört kişilik ailenin Açlık Sınırı 628 YTL, Yoksulluk Sınırı 2.044 YTL

-2008 Bu Ramazan daha aç daha da yoksuluz.

-2009 Ramazan “boş mutfağa” geldi.

-2010 Ramazan ayında açlık ve yoksulluk daha da zor…

-2011 Dört kişilik ailenin Açlık Sınırı 882 TL, Yoksulluk Sınırı 2.872 TL

-2012 Ramazan bitti, bayram bitti, yoksulluk devam ediyor…

-2013 Açlık Sınırı 1.020 TL, Yoksulluk Sınırı 3.322 TL