Dolardan sonra şimdi de petrol

Hem petroldeki toparlanma, hem kurda yaşanan artıştan akaryakıt fiyatları da nasibini alıyor. Geçtiğimiz günlerde motorin fiyatlarında 9 kuruşluk zam yapılmıştı. Akaryakıt fiyatlarını etkileyen unsurlardan petrol fiyatlarının toparlanma eğilimine girmesi, tüketiciler açısından pek de iyi haber değil. Petrol fiyatlarının yeniden yükselişe geçmesi durumunda akaryakıt fiyatlarına yeni zamlar gelebilir.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) arz kısıntısı konusunda anlaşmaya varacağına ilişkin iyimserlikle birlikte petrol fiyatları da yükseldi. Petrol fiyatlarının tekrar toparlanması üretici ülkeler açısından olumlu karşılansa da, petrol fiyatlarında yeni bir yükseliş karşısında Türkiye gibi ithalatçı ülkelerin ekonomileri zor durumda kalabilir.

Son üç yılda petrol fiyatlarında yaşanan düşüş, Hindistan, Türkiye, Japonya gibi petrol ithal eden ülkelerde cari açıkların bir nebze olsun düşmesini sağladı. Bu, özellikle ekonomik olarak zor bir dönemden geçen Türkiye için büyük bir şans oldu.

Ancak petrol fiyatlarında olası yeni artışlara karşın uzmanlar, tedbirli olunması gerektiğini söylüyor. Son yıllarda petrol fiyatlarındaki düşük seyir, Türkiye’nin yumuşak karnı olarak görülen cari açığın kısılmasına destek olurken, girdi maliyetlerinden, enflasyona kadar birçok veriyi olumlu etkiliyordu. Ancak, petrol fiyatlarının olası bir artış eğilimine girmesi cari açık için de risk oluşturabilir. Diğer yandan petrol ticaretinin dolar üzerinden yapılması ve doların güçlü seyrini koruyacak olması da kaygıları arttırıyor. OPEC ülkeleri 30 Kasım’da üretimi günlük 700 bin varil kısmayı görüşecek.

YÜZDE 28’LİK ARTIŞ

Pazar günü Asya- Pasifik Ekonomik İşbirliği’nde konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, OPEC’in önümüzdeki hafta anlaşmaya varmaması için bir neden olmadığını ve Rusya’nın petrol üretimini mevcut seviyelerde dondurmaya istekli olduğunu ifade etti. İran Petrol Bakanı Bijan Namdar Zanganeh de anlaşma ihtimalinin “hayli yüksek” olduğunu söylemişti.

Geçen hafta, 43.55 dolara kadar gerileyen Brent petrolün varil fiyatı, OPEC beklentileriyle 47.58 dolara kadar çıktı ve haftayı 46.80 dolardan tamamladı. Dün ise Brent petrolün varil fiyatı 48.33 dolar seviyesindeydi. Brent petrolün varil fiyatı son 1 haftada yüzde 8 arttı. Bu yılki artış da yüzde 28’i buldu. Her 10 dolarlık artış Türkiye’nin petrol faturasını 4.4 milyar dolar yükseltiyor. Fiyatlardaki düşüş ise aynı şekilde aşağı çekiyor. Öte yandan, petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar kaygı verici olsa da olumlu haberler de var. Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın açıklamasıyla, doğalgaz fiyatlarına yüzde 10 indirim uygulanmaya başlamıştı. Bu indirimden hem hanehalkı, hem sanayicinin olumlu etkilenmesi öngörülüyor.