Ucuz ette yeni yöntem

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, piyasada spekülatif olarak arttığı iddia edilen kırmızı et fiyatlarını durdurabilmek için 500 bin kasaplık canlı hayvan ithalatı için yetki başvurusunda bulundu.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yüzde 10 gümrük vergisiyle 500 bin canlı hayvan ithalat için tarife kontenjanı açılmasına ilişkin talep yazısının Başbakanlığa gittiği öğrenildi. Yetkililer, kırmızı et fiyatlarının spekülatif olarak yükseldiğini, ithalat izninin piyasa regülasyonu için istendiğini vurguladılar.

Milli Gazete’de yer alan habere göre ise Ekonomi Bakanlığı’nın yaptığı çalışmada özel sektöre 500 bin baş kasaplık hayvan ithalat yetkisi verilecek. Geçmişte yapılan hayvan ve et ithalatları sadece Et ve Süt Kurumu yapabiliyordu. Et ve Süt Kurumu, geçtiğimiz aylarda 100 bin başlık kasaplık hayvan ithalatı için iki kere ihale açmış, ancak fiyatların yüksek çıkmasından dolayı ihaleler iptal edilmişti. İthalat kararının yerli üreticiyi kuşkuya düşüreceğine dikkat çeken sektör temsilcileri, “Yerli üretici zarar edecektir. Tüketiciye de fiyat anlamında bu karar çok fazla yansımayacaktır. Burada kaybeden hem üretici hem tüketici olur. İthalat hakkı daha önceki yıllarda da özel sektöre verilmişti. Ancak tüketiciye bir yansıması olmamıştı” ifadelerini kullandı.

Mart ayının ortasında Hürriyet gazetesi et fiyatlarındaki yükselişi gündeme getirmişti. Haberde Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin (UKON) açıkladığı karkas et fiyatlarına yer verilmiş, dana karkas etin kilogram fiyatının Türkiye genelinde ortalama 27.95 TL seviyesinde olduğu, fiyatların geçen aya göre yüzde 4.3 arttığı, geçen yıla göre ise yaşanan artış yüzde 9.1 olduğu ifade edilmişti. Kurban bayramının yaklaşmasıyla da et fiyatlarının daha da yükselebileceği dile getirilmişti.

Besicilerin Ramazan nedeniyle et fiyatlarını yükseltmesine izin vermeyeceklerini belirten Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba da, “Ramazan geldi diye hayvanı sakla fiyatlar yükselsin, hayvanı yağlandır ondan sonra vatandaş fazla fiyatla yesin, buna hükümetimiz müsaade etmez. Zaman zaman geçici olarak ithalatlar yapılabilir ama bunlar yapılırken hep besici ve çiftçi kardeşlerimiz özellikle hayvancılıkla anadan babadan uğraşan, üreten hayvancılık yapan kardeşlerimizi düşünüyoruz. Spekülatif hareketlerle piyasada kimse et fiyatını yükseltmesin. Yükselttiği takdirde mutlaka hükümetimizin alacağı kararlar vardır” dedi. Fakıbaba, hükümetin et ithalatın, belirli kriterler dahilinde doğrudan özel sektör tarafından yapılmasını öngören hükümlere ilişkin, “Bu konuda hükümetimiz çalışmaktadır ve mutlaka ama mutlaka üreticimizin de mağdur olmayacağı onların da ‘Allah razı olsun’ diyebileceği ama tüketicimizin de ‘Bu et çok pahalı ben yiyemiyorum’ demeyeceği bir fiyattı mutlaka sağlayacağız. Bundan iki tarafta rahat olsun” dedi.

Son dönemlerde karkas et fiyatlarında yaşanan yükselişin en önemli nedenleri arasında yem fiyatlarındaki artış gösteriliyor. Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Başkanı Ülkü Karakuş, “Arpa, buğday ve mısır da çok fazla fiyat artmadı. Ancak, Ayçiçek, pamuk, soya, kanola gibi hammaddelerde yüksek fiyat artışları oldu. Türkiye’de de dolar kuruna bağlı olarak yüzde 50’lere varan artışlar yaşandı. 1 Ocak tarihinde tonu 375 dolar olan soya fiyatı 580 dolara, 200 dolar olan ayçiçek küspesi fiyatı 310 dolara, 225 dolar olan mısır türevi ürünlerin fiyatı ise 330 dolara çıkı. Dolar bazında yüzde 50, TL bazında yem fiyatları yüzde 70 arttı. Yaklaşık 2 ay boyunca GDO kanunları nedeniyle yemlerin ülkeye girememesi de fiyat artışlarına neden oldu” ifadelerini kullandı.

Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Başkanı Tarık Tezel de “Kişi başı et tüketimi 2010 yılında 11 kilo idi, şimdi 14.3 kilo. Bunu görmezden gelemeyiz” dedi. Bu nedenle hayvancılıkta ithalatın da gerekli olduğunu belirten Tezel, “İthalat dışında çare mi var” sorusunu gündeme getirdi. Birliğin seçimli genel kurulunda sektörün sorunlarını anlatan Tezel, et tüketiminde yeni hedefin de 18 kilo olması gerektiğini söyledi. Bu rakamın AB’nin domuz hariç kişi başı et tüketimini gösterdiğini kaydeden Tezel, “Dünyadaki kişi başı et tüketim ortalaması ise 11 kilo. Biz bu oranı aşmışız. ABD’de ise, domuz hariç kişi başı et tüketimi 36 kiloya kadar çıkıyor. Ancak AB ve ABD’de domuz etinin, et fiyatlarını regüle ettiğini unutmayalım. Türkiye’deki et piyasasını değerlendirirken, bu gerçeği de göz önünde bulundurmak gerekir” dedi.