8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde pandeminin kadınlara etkisi

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği 81 ilde, 1 milyon üyesi olan en büyük meslek kuruluşu.

Cumhuriyet Gazetesi'nden Jale Özgentürk'ün haberine göre; Bayan karnesi parlak değil. 20 kişilik yönetim kurulunda hiç bayan yok. Çünkü seçimlere katılabilen 1750 delegenin sadece 20’si bayan. 365 oda ve borsada sadece iki bayan başkan, 7 de meclis başkanı var.

Başkan Rifat Hisarcıklıoğlu, bayanları daha çok güçlendirmek için 2007 yılında Kadın Girişimciler Kurulu’nun kurulmasına öncülük yaptı. Kurulun yeni başkanı Nurten Öztürk 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde salgının etkisi bayanlara, Türkiye’de bayanların durumu ve hedeflerini anlattı.

Dünya ve Türkiye’de bayanların durumu nedir?

Bayanların durumu sadece Türkiye değil, dünyada kötü. Dünya Ekonomik Raporu’na göre bayanlarla erkeklerin eşit haklara sahip olması için 100 yıl geçmesi gerekiyor.

Eşit ücret için 257 yıl geçmesi gerekiyor. Türkiye olarak durumumuz çok kötü. Cinsiyet eşitliği konusunda 152 ülke arasında 130. sıradayız. OECD sıralamasında son sıralardayız. 1990 yılındaki bayan istihdamıyla şu anki oran arasında bir fark yok.

Salgın kadınları nasıl etkiledi?

Salgın bayana hiç yaramadı. Salgın bayanı tüketti. Eve kapanınca aile bireylerinin mutluluğundan da sorumlu, ihtiyaçlarından da sorumlu oldu. Her şey bayanın üzerine kaldı.

Bir çok bayan, belki bundan sonra dönemeyecek işine, işten kopma endişesi var. Aile içi şiddet olayları yüzde 40 oranda arttı. Dolayısıyla son 25 yılda kat ettiği mesafenin kaybedilmesi gibi bir korku var.

Bayan Girişimciler Kurulu olarak Türkiye’de bayanın durumunu düzeltmek için neler yapacaksınız?

Gelir gelmez 81 ilin cinsiyet eşitliği karnesini çıkardık. 81 il temsilcimize proje üretin, dedik. Her ilin karne notu farklı tabii. Siirt’te yapılanla Muğla’da yapılan, Ardahan’da yapılan şey aynı değil.

Mesela Muğla’da “Babalar ve kızları” diye bir proje yapacağız. Babalar, kızlarını yönetim kurullarına daha çok soksunlar. Bazı yerlerde miras hukukuna kadar gireceğiz.

Mesela “oku da adam ol” değil “oku da toplumuna faydalı insan ol” desinler istiyoruz. Erken yaşta evlilikler gibi konularda ailelerin eğitimi önemli. Sanayi bölgelerinde bayanların işyerlerinde bulunması projeleri, kooperatifleşme ve üretilenler nasıl satılacak? “Bu karneyi değiştirelim” diyoruz ve 8 Mart’la birlikte aksiyon alacağız. Artık susmak yok, konuşacağız.

Erkekleri nasıl ikna edeceksiniz. Geleneksel bakışı değiştirmek mümkün mü?

Validen muhtara kadar yerel mercilerin, öğretim kurumlarının işbirliği ile çalışacağız. Burada en önemli şey eğitim. Tek başına başaramayız. Paydaşlarımız olacak.

Annelerimizi, babalarımızı, erkek yöneticileri, inandırmak lazım. Aslında TOBB’da yüzde 25 kota var ama birçok yerde uygulanmamış. Oysa kota koyan ülkeler öne geçmiş, istihdam sağlamış. Biraz inatçı bir kişiliğim var. Bitirmeden bırakmam.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER FORMU İMZALANACAK

Yönetim kurullarında bayan oranı az.

Birleşmiş Milletler’in bayanın iş ve ekonomik hayatta güçlendirilmesi için yol gösteren Bayanı Güçlendirme Prensipleri doğrultusunda imzalanan bir form var.

Kurul olarak bunu imzalayacaktık 8 Mart’a yetiştiremedik. Bu formu tüm bayan işverenlere imzalatmak istiyoruz. Başında erkek olan şirketlere de sizde imzalayın, demek istiyoruz. Bunu mutlaka yapacağız.

Nedir bu prensipler?

Şirket geneli için cinsiyet eşitliği hedefleri oluşturmak, yönetimde yüzde 30 ve üzerinde bayan katılımı sağlamak, sözlü ya da psikolojik tacize sıfır tolerans konusunda politika oluşturmak gibi bazı taahhütler var.

KALIPLAŞMIŞ ALGILARI KIRACAĞIZ

TOBB’un karnesi de çok parlak değil bu konuda. Bayan oranını artırma konusunda çalışmanız olacak mı?

Bu sayıları artırmak için çok ciddi çalışmalar yapacağız. Meclislerde bayan sayısının daha çok artırılması için Yönetim Kurullarında Kadın Derneği ile görüşmeler yapıyoruz.

Onlarla ortak çalışacağız ama her şeyden önce Anadolu erkeğin şu ana kadar kalıplaşmış algılarını kırmak, bayana daha çok güvenmelerini sağlamak, bayan girerse bir ortamı güzelleştirir, kazancını artırır, bunu göstermek istiyoruz.

Bunu gördükleri zaman kendiliğinden gelecek. Opet olarak yaptığımız Bayan Gücü projemizle 2 yıl içerisinde çalışan bayan sayımızı büyük ölçüde artırdık. “Bayan çalıştırmam” diyenler avantajları gördükçe iş vermeye başladılar.

Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi