AFAD uzmanları: İstanbul depremi 12 yıl içinde

Türkiye’deki tüm deprem verilerinin toplandığı merkezde, 24 saat yer hareketliliği izlenirken, 915 deprem gözlem istasyonundan gelen veriler dakika dakika analiz ediliyor. 2017’de kaydedilen verilere göre Türkiye’nin batısı beşik gibi sallanıyor. Bu yılın ilk 7 aylık döneminde Türkiye genelinde tam 26 bin 290 deprem oldu. Beklenen Marmara depremi için Almanya ile ortak özel çalışma yapılırken, Kuzey Anadolu fayının Marmara Denizi içindeki Adalar segmenti boyunca fiziki süreç inceleniyor.

Deprem verilerinin değerlendirilmesi ve yapılan analizlerde, 1999 Marmara depreminden sonra 30 yıl içinde İstanbul’da 7 ve üzeri büyük deprem bekleniyor. 1999 depreminin üzerinde 18 yıl geçti. AFAD uzmanları 12 yıl içinde yüzde 60 olasılıkla İstanbul’da büyük deprem olacağı değerlendirmesi yapıyor. Merkez, Marmara’daki fay hareketliliğini “erken uyarı” sistemiyle de takip ediyor. Sistem, fay ve yeraltı hareketliliğini ölçüyor. Deprem öncesinde uyarı veriyor. 

İstanbul’da beklenen deprem öncesi Marmara Denizi’nde Türkiye ile Almanya ortak özel çalışma yürütüyor. GFZ (German Research Centre for Geosciences) ile AFAD Başkanlığı arasında ilk derin kuyu sismometre projesi olan GONAF başlatıldı. Bu yıl faaliyete geçen proje ile 1999 İzmit kırığı ve mevcut güncel sismik boşluk arasındaki geçişi içeren Kuzey Anadolu fayının Marmara Denizi içerisindeki durum yakından takip ediliyor.

Adalar segmenti boyunca, derin kuyu sismometreleri yardımıyla beklenen Marmara depremi öncesi ve sırasında meydana gelecek fiziksel süreç inceleniyor. Olası kırık boyunca çeşitli noktalarda kuyu sismik kayıtları kullanılarak büyük bir deprem dalgası yayılım özellikleri gözleniyor. Bu amaçla Adalar segmenti boyunca 300 metre derinliğinde 7 deprem izleme istasyonuyla yer hareketliliği izleniyor. Her istasyonda 75 metre aralıklarla konulan sensörler en ufak hareketliliği bile kayıtlara geçiriyor.

17 Aralık 2009’da AFAD’a bağlanan Deprem Dairesi Başkanlığı, Türkiye Deprem Veri Merkezi Sistemi Yönetmenliği’nde 2015’te yapılan değişiklikle deprem ile ilgili resmi verileri açıklamakla sorumlu tek kurum oldu. Başkanlık, 915 deprem gözlem istasyonuyla Türkiye genelinde yer hareketliliğini takip ediyor. Deprem verileri, kurumun internet adreslerinden, 7 gün 24 saat, anlık olarak yansıtılıyor.

Türkiye, 2017 yılında son 15 yılın en büyük yer hareketliliğini yaşadı. 2017 yılı deprem dağılım haritası, Türkiye’nin batısının beşik gibi sallandığını gösteriyor. 2016 yılında Türkiye genelinde 20 bin 143 deprem kaydedilirken, 1 Ocak 2017’den 16 Ağustos 2017’ye kadar tam 26 bin 290 deprem oldu.

Depremlerin yoğunlaştığı bölgelere bakıldığında ise Marmara ve Ege Bölgesi ilk sırayı alıyor. Ege ve Marmara denizlerinde her gün ortalama 5 deprem kayıtlara geçildi. Haritaya göre, bu yılın 7 aylık döneminde deprem çoğunlukla İstanbul-Çanakkale-İzmir-Muğla hattında görülüyor. Güneydoğu’da Mardin-Batman ile Karadeniz’de Sinop’ta ise neredeyse hiç deprem kaydına rastlanmıyor.

2017 yılında meydana gelen depremlerin şiddet dağılımı da çıkarıldı. Buna göre 4-5 arası şiddette 135, 5-6 arası 13, 6-7 arası şiddetinde de 2 deprem meydana geldi. 18 bin 678 deprem 2 şiddetinde, 6 bin 469 deprem 2-3 arası, 993 deprem ise 3-4 arasında yaşandı.