Dünya, Japonya'dan gelen deprem ve tsunami görüntülerini nefesini tutup dehşet içinde izliyor. Hawaii'deki Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi ise tsunami uyarısının Japonya, Rusya, Marcus Adası ve Kuzey Marianas için geçerli olduğunu belirtti. Depremin yerin 10 kilometre altında, doğu kıyısına 125 kilometre uzaklıkta olduğu kaydedildi.
Tokyo'nun merkezinde büyük binalar şiddetli sarsılırken, çalışanlar sokaklara çıktı. Televizyon görüntülerinde büyük bir bina yanarken ve ülkenin kuzey kesiminde büyük bir tsunaminin verdiği zarar gösterildi. Japonya'da çarşamba günü 7.3 büyüklüğünde bir deprem daha meydana gelmişti.
'İNSANLARDA KORKU VAR'
Tokyo Büyükelçiliği Basın Müşaviri Sinan Körün, NTV yayınında şunları söyledi: “Daha önce Japonya’da 5 yıl görev yapmıştım, şimdi 1 yıldır buradayım. Burada depremler olağan. İlk kez büyükelçilik olarak kendimizi binadan attık. Herhangi bir can kaybına dair bilgi yok. Tsunamide 6 metrelik dalgalar bekleniyor. Büyükelçilik binasında hasar yok, çevremizdeki binalarımızda da hasar yok. Depremin ardından birkaç artçı sarsıntı oldu. Şu anda büyükelçilik binasındayız. İnsanlarda korku var. Cep telefonları kullanılamıyor, sabit telefonlar çalışıyor.”
'ÇOK BÜYÜK DEPREM'
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Oğuz Gündoğdu çok büyük bir deprem olduğunu söyledi ve ekledi: ''Yeryüzüne yakın bir deprem. O yüzden etkili olmuş gibi görünüyor. Japonya için bile büyük bir deprem. Daha önce yaşanan bir depremle bir bağlantısı var mı, bunu zamanm içerisinde öğreniriz. Önceki depremle büyüklük açısından büyük bir fark var. Tsunamide dalgaların büyüklüğü değil hızı ve şiddeti önemli.''
PROF. ERCAN: 500-600 ATOM BOMBASINA EŞİT
İTÜ Maden Fakültesi Jefozik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan, Japanya’daki 8.9 büyüklüğündeki depremi NTV’ye değerlendirdi. Ercan 8.9 büyüklüğündeki depremin Marmara Depremi’nden 50-60 kat daha büyük olduğunu belirterek, “500-600 tane atom bombası patlatılmasına eşdeğer” dedi.
“Bu olağanüstü büyük bir deprem. Marmara Depremi’nden 50-60 kat daha büyük bir deprem. Yaklaşık 500-600 tane atom bombasının patlamasına denk bir enerji ortaya çıkardı.
"YERKÜRE ZANGIR ZANGIR TİTRİYOR"
Yeryuvarlağı zangır zangır titriyor. Buradan çıkan enerji bütün ülkelere doğru yayılıyor. Bu tür depremlerde yakın etki ve uzak etki vardır. Yakın etkide, 150-200 kilometre yarıçaplı alanda bulunan yerlerde depremler bekleyeceğiz. Rusya’nın Kamçatka Yarımadası, Alaska, Batı Kanada, Kaliforniya, Filipinler, Malezya, Endonezya, Avustarlya, Yeni Zelanda, Çin, Kuzey ve Güney Kore 5, 6.5, 7 arasında olabilir. Artçı depremler olacaktır; 7, 7.5 ve 8’e kadar varabilir. Artçı depremler tsunami dalgaları yaratacaktır. Yeni tsunami alarmı vermek çok uyarıcı olur kanısındayım.
TÜRKİYE'Yİ DE ETKİLER Mİ?
Uzak etki ise bütün yer kabuğu şişme, büzülme hareketi, mekik, vurulma hareketi yerkabuğunun 10 kilometrelik gevrek bölümünde gıcırdama, gerginlik, boşalma ve ek gerginilik bindirmeleri vardır. Eğer ülkelerin diri kırıkları boyunca gerginliği taşma noktası boyunca kırıklar varsa Türkiye’de bunun payı yüzde 3 olur. Türkiye’de eğer uzak etki nedeniyle deprem beklenirse yüzde 52'si Kuzey Anadolu, yüzde 33’ü Batı Anadolu, yüzde 12’si Doğu Anadolu kırığında beklenebilir. Bunlar mutlaka olacak anlamana gelmez ama olursa buralarda beklenir. Büyüklükleri ise 4, 6, 6.5’a kadar olabilir.
10 gün içinde dünyada deprem beklenebilir. Denizin altında eğim atımlı kırıklarda gerçekleşirse tsunami dalgaları olacaktır. Dünya böyle bir olayı Endonezya’dan sonra ilk kez yaşıyor.
Yıkım gücü 11-12 arasındadır. 12 en büyük güçtür. Bu depremler ne ilk ne sondur, gelecekte de olacaktır.
Kıtalar yer değiştirmekte, yeni biçimler almaktadır. Bu deprem İstanbul’da olsaydı, bunu düşünmek dahi istemiyorum. Kentin yüzde 60’ı yıkılırdı.”
PROF. ŞERİF BARIŞ: JAPONLAR BİLE BU KADARINI BEKLEMİYORDU
Kobe'de görevli Sismoloji Uzmanı Prof. Dr. Şerif Barış, "Tsunami süreci bitmedi. Tsunami uyarısı güncellendi. Şu an 4. kattayız. Daha yüksek katlara çıkmamız uyarısı yapıldı. Depremin olduğu bölgeden 1200-1300 kilometre uzaklıktayız. Buraya da tsunaminin geleceği söyleniyor. Dalgaların 10 metreye kadar çıktığı yerler var. Denizin derinliği çok önemli bir faktör. Japonların beklediğinden çok daha büyük bir deprem" dedi.
