’12 Eylül, Türk halkına büyük travma yaşattı’

Nurettin Sözen:’12 Eylül, Türk halkına büyük travma yaşattı’

 CHP Büyükçekmece İlçe Örgütü’ndeki panele konuşmacı olarak katılan CHP eski Milletvekili Prof. Dr. Nurettin Sözen, 12 Eylül darbesine giden süreci ve darbe döneminde yaşananları anlattı.

Partililerin yoğun ilgi gösterdiği panele İl Yönetim Kurulu Üyeleri Taşkan Uysal, A. Ulvi Gökbulak, İl Genel Meclis Üyesi Mehtap Tazegül, ilçe yönetim kurulu üyeleri ve İl Genel Meclis eski Üyesi Op. Dr. Ali Şeker’de katıldı.

Panelin açılış konuşmasını yapan CHP Büyükçekmece İlçe Başkanı Dursun Tazegül, 12 Eylül Askeri darbesinin yaşamış ve acısını içinde hissetmiş biri olduğunu belirterek;”Ancak ateş düştüğü yeri yakar. 12 Eylül faşizmi Türkiye’ye ve Türk halkına çok büyük travmalar yaşattı, büyük zarar verdi. 650 bin kişi gözaltına alındı, 1.683.000 kişi fişlendi, açılan 210.000 davada 230.000 kişi yargılandı, 7000 kişi için idam cezası istendi 517 kişiye idam cezası verildi. Haklarında idam cezası verilen 50 kişi asıldı. İdamlık 217 kişinin dosyası Meclise gönderildi. Cezaevlerinde 299 kişi yaşamını yitirdi. 70.000 kişi TCK’nın 141-142 ve 163. maddelerinden yargılandı. 98.404.000 kişi örgüt üyesi olmak suçundan yargılandı. 30.000 kişi sakıncalı diye işten atıldı. 14.000 kişi vatandaşlıktan çıkarıldı. 30.000 kişi siyasi mülteci olarak yurt dışına çıkmak zorunda kaldı. 444 kişi şaibeli bir biçimde öldü. 171 kişinin de işkenceden öldüğü belgelendi. 3854 öğretmen, 120 öğretim üyesi, 47 hakim işlerinden atıldı. Gazetecilere 3315 yıl 6 ay hapis cezası verildi. 31 gazeteci cezaevine girdi. 300 gazeteci silahlı saldırıya uğrarken 3 gazeteci bu saldırılar sonucu yaşamını yitirdi. Rakamlar daha da uzatılabilir ancak bu kadarı bile 12 Eylül darbesinin ülkeye ve bu ülkenin insanlarına karşı işlenen insanlık suçunu gözler önüne sermektedir. Yaşamımızı bugün dahi etkileyen 12 Eylül faşist darbesinin kurumlarını ve uzantılarını hepimiz biliyoruz. Maalesef bugün de yaşadıklarımız o dönemden geri kalır şeyler değil” diye konuştu.

12 Eylül 1980 darbesinin gerçekleştiği tarihte Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde dekan vekili olarak görev yaptığını belirten Prof. Dr. Nurettin Sözen, 12 Eylül darbesinin Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) yönetime el koyduğu 3. darbe olduğunu hatırlattı. Sözen, 12 Mart ve 12 Eylül darbelerinin tamamen emir komuta zinciri içinde gerçekleştiğini ancak 27 Mayıs darbesinde TSK’nın tamamının onayına rağmen yönetim kadrolarının emir komuta zinciri içinde olmadıklarını savundu. 12 Eylül darbesine giden süreçte yaşanan siyasi ve ekonomik istikrarsızlıkların ülkedeki iç huzuru bozduğunu sonrasında yaşanan çatışma ortamı ve üniversitelerde yaşanan olayların da süreci hızlandırdığını kaydederek, 12 Eylül askeri darbesinde dış güçlerin etkisine de dikkat çekti. 12 Eylül darbesi ile birlikte antidemokratik yasaların uygulamaya konduğunu ve bu yasalarla faşizan uygulamaların kendini hissettirmeye başladığını ifade eden Prof. Sözen, “Bu antidemokratik uygulamalar maalesef 1983 genel seçimlerine kadar sürdü. Bugün bile toplumumuzda derin izler bırakan 12 Eylül darbesi ile aradan geçen 32 yıla karşın hesaplaşılamadı. Bu darbenin sorumluları adil bir biçimde yargı karşına çıkarılmadı. 12 Eylül darbesi sonrasında hız kazanan özgürlüklerin kısıtlanması, asılsız ihbarlar gerekçe gösterilerek yapılan tutuklamalar, yazar, bilim adamı ve gazetecilerin tutuklanmaları, gazetelere ve kitaplara getirilen yasaklar ne yazık ki 32 yıl sonra bugünde yaşanmaktadır” diye konuştu.