Yerel seçimde oylama sürprizi

Yerel seçimlerin 5 ay öne alınıp 27 Ekim 2013'te yapılmasına ilişkin Anayasa değişikliğinde son dakika şoku yaşandı. Meclis Genel Kurulu'nda, teklifin tümü 72 ret oyuna karşılık 360 oyla kabul edildi. Böylece teklif sürpriz biçimde referandum eşiğinde benimsenmiş oldu. Çarşamba günü ilk turu yapılan değişiklik teklifinin ikinci tur görüşmeleri ise dün Meclis Genel Kurulu'nda yapıldı. Değişikliğin 1'inci maddesinin oylamasında 365 kabul oyu çıktı ve sıkıntının ilk sinyallerini verdi. Bu sonuç AK Parti'de kısa süreli şaşkınlık yarattı. Grup yöneticileri, milletvekilleri cepten aranıp oylamaya katılmaya çağrılırken, teklife destek veren MHP'liler ile de görüşüldü. 2'nci maddenin oylamasından 380 kabul oyu çıkınca AK Parti rahatladı ve değişikliğin tümü üzerindeki oylamaya geçildi. AK Parti, değişikliğin riske girmemesi için bir oyu bile dikkate aldı. Tümü üzerindeki oylamada oturumu yöneten TBMM Başkanvekili Sadık Yakut'un yerine Meclis Başkanı Cemil Çiçek kürsüye çıktı. Yakut da bu sayede Genel Kurul'a gelip oy kulandı. TBMM Başkanı Çiçek, değişikliğin tümü üzerindeki oylama sonuçlarını açıklayınca Genel Kurul'da büyük şok yaşandı. Çiçek, oylamada 360 kabul, 72 ret, 4 çekimser, 1 boş, 3 geçersiz oy kullanıldığını açıkladı. Oylamadan çıkan 360 kabul, referandum anlamına geliyor. Anayasa değişikliklerinin referandumsuz kabul edilmesi için 367 ve üstünde kabul oyu çıkması gerekiyor. 330-367 arasındaki kabul edilen değişiklikler referanduma sunuluyor. Oylar 330'un altında kalırsa düzenleme reddediliyor. Değişiklik teklifini getiren AK Parti ve MHP'nin TBMM'de toplam 377 sandalyesi bulunuyor. Başkan Çiçek oy kullanamadığı için bu sayı 376'ya iniyor. Bu durum, iki partinin toplam 16 fire verdiğini gösteriyor. AK Parti'den 3, MHP'den 5 milletvekili mazeretli olarak oylamaya katılmadığı için fire sayısı 8'e iniyor. Oylamalar CHP'lilerin ret, çekimser ya da boş oy kullandığını ortaya koydu. BDP de değişikliği desteklemedi.
CUMHURBAŞKANI İADE EDEBİLİR
Yerel seçimlerin öne alınmasına ilişkin teklifin referandum gerektiren bir sayı ile kabul edilmesi, gözlerin Cumhurbaşkanı Gül'e çevrilmesine neden oldu. Anayasa'nın 175'inci maddesine göre Gül, değişikliği tekrar görüşülmek üzere TBMM'ye iade edebilir. Gül'ün düzenlemeyi onaylayıp yayınlanmak üzere Resmi Gazete'ye gönderme yetkisi de bulunuyor. Bu durumda Türkiye iki ay içinde referanduma gidecek. Gül'ün iade etmesi halinde Meclis, değişikliği aynen ya da değiştirerek kabul edip tekrar Gül'e gönderebileceği gibi Meclis gündeminde beklemeye de alabilir. Değişiklik çıkmazsa yerel seçimler Mart 2014'te yapılacak. Aynı yıl vatandaşın önüne Cumhurbaşkanlığı seçimi sandığı da kurulacak. Bir yıl sonra ise genel seçim gündeme gelecek. AK Parti'nin üç sandığın aynı anda vatandaşın önüne konulmasını sağlayacak bir yöntem üzerinde de durabileceği konuşuluyor.
BAHÇELİ: FİRE BİZDEN DEĞİL
Anayasa değişiklikleri gizli oyla yapıldığı için AK Parti ve MHP arasında polemik yaşandı. Kulislerde MHP'nin fire verdiği konuşulurken MHP lideri Devlet Bahçeli, "Fire bizden kaynaklanmadı. Sayın Cumhurbaşkanı ne karar verirse versin, MHP başta ortaya koyduğu iradenin arkasındadır" dedi. Bahçeli, ret ve çekimser anlamına gelen kırmızı ve yeşil pulları gazetecilere gösterdi.
'REFERANDUMA HAZIR OLALIM'
AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş gelişmeyi şu sözlerle değerlendirdi: "Referanduma hazır olalım. Buradan bu anlam çıkıyor. Muhalefet partilerinin Büyükşehir Yasası ile ilgili bir direnci var. Sayın Genel Başkanı da geldiğine göre MHP'li arkadaşların kabul oyu kullandığını ümit ediyorum. Sonuçta Anayasa değişikliği kabul edilmiştir. Reddedilmesi söz konusu değil."
ASKIYA ALMA GÜNDEMDE
AK Parti, Cumhurbaşkanı Gül'ün veto etmesi durumunda değişikliği tekrar gündeme getirmeme formülünü de değerlendiriyor. Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya: "Başbakan buyurun seçime gidelim der" derken, Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin de "Sayın Cumhurbaşkanı'nın tavrını görelim, ondan sonra sağlıklı bir değerlendirme yapabiliriz" dedi.