TTB'den aşı açıklaması: Süreç şeffaf işlemedi

Türk Tabipleri Birliği, Türkiye'de uygulanmasına başlanan CoronaVac aşısının acil kullanım onay sürecinin şeffaf işlemediği eleştirisinde bulunarak verilerin bağımsız araştırmacılarla paylaşılmasını istedi.

Türk Tabipleri Birliği (TTB), dünyada piyasaya sürülen dört aşının etkinlik oranlarıyla ilgili farklılıkları değerlendiren çalışmasının sonucunu açıkladı.

TTB Covid-19 İzleme Kurulu ve Aşı Çalışma Grubu ile birlikte yapılan değerlendirme sonucunda ağır hastalık ve ölümleri engellemede dört aşının da yüzde 100'e yakın oranda etkili olduğu ve eldeki veriler ışığında hiçbirinin 1-2 aylık kısa dönemde ciddi yan etki oluşturmadığı kaydedildi.

TTB COVID-19 İzleme Kurulu ve Aşı Çalışma Grubu ile birlikte yapılan değerlendirme ışığında mevcut verilere göre, aşılanan kişide hastalık gelişmesini önleme konusundaki etkililiğin Pfizer-Biontech aşısında yüzde 95, Moderna'da yüzde 94,1, Oxford-AstraZeneca'da ilk aşının yarım doz, 28 gün sonra yapılan ikinci aşının tam doz uygulandığı grupta yüzde 90 ve her iki aşının tam doz uygulandığı grupta yüzde 62,1 çıktığı kaydedildi.

Türkiye’nin onay verdiği Çin üretimi korona aşısının, Brezilya’da yüzde 50 etkili olarak raporlanması endişe yarattı.

DW Türkçe’nin konuştuğu uzmanlar, aşının her ülkeden farklı etki sonucu almasının nedenlerini anlattı.

Türkiye'de uygulanmaya başlanan CoronaVac aşısında ise etkililik oranının Türkiye'de yüzde 91,25, Brezilya'da çok hafif vakaların dahil olduğu grupta yüzde 50,38 ve diğer grupta yüzde 77,96 çıktığına işaret edildi.

Biontech ve Moderna'nın dahil olduğu mRNA (mesajcı RNA) aşılarının ciddi olmayan lokal ve sistemik yan etkilerinin özellikle genç yaş grubunda belirgin şekilde fazla olduğu, aşıların ileri yaştaki kişilerdeki etkililiğinin genç gruptakiler kadar yüksek olduğu kaydedildi. Oxford-AstraZeneca aşısında ise 55 yaş üzerinde etkililiğin biraz daha düşük olduğu belirtildi.

mRNA, inaktif ve viral vektör aşıları ne anlama geliyor?

CoronaVac aşısı inaktif ve Oxford-AstraZeneca aşısı viral vektör aşıları grubunda yer alıyor. Bilim dünyasının uzun süredir tanıdığı ve güvenli olarak kabul edilen inaktif aşılarda öldürülmüş virüsler kullanılıyor. Viral vektör aşılarda ağırlıklı olarak zayıflatılmış ve hastalığa yol açma kabiliyeti ortadan kaldırılmış virüsler bulunuyor.

Daha önce insanlar üzerinde kullanılmamış ve bu nedenle uzun vadeli etkileri bilinmeyen mRNA aşılarında ise genetik teknolojiye başvuruluyor. Biontech ve Moderna'nın kullandığı bu yöntem, virüs yüzeyindeki hastalığa yol açan protein kılıfının kodlarının vücut tarafından üretilmesini sağlıyor ve böylece bağışıklık oluşuyor.

"Türkiye'de altı ayda 120 milyon doza ihtiyaç var"

TTB açıklamasında toplum bağışıklığının sağlanabilmesi için etkililik oranı yüzde 80 olan bir aşının toplumun yüzde 75-90’ına uygulanması, daha düşük düzeyde etkili aşılar için ise tüm toplumun aşılanması gerektiğine işaret edildi.

Açıklamada, "Bu değerlendirme ışığında Türkiye’de uygulanacağı söylenen aşının toplum bağışıklığı sağlaması için 6 ay içerisinde yaklaşık 120 milyon doz uygulanması gerekmektedir. Ancak aşılama programı tüm ayrıntılarıyla açıklanmadığı gibi geldiği ve geleceği belirtilen aşı dozlarının bu sayıya yaklaşması dahi mümkün görünmemektedir. Sağlık Bakanlığı’nın gerçekçi ve toplum bağışıklığını sağlayacak bir aşı programını kamuoyuyla paylaşmasının güven ilişkisinin bir parçası olduğu açıktır" ifadelerine yer verildi.

Acil kullanım onayı sürecine eleştiri

TTB, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun (TİTCK) CoronaVac aşısına Acil Kullanım Onayı (AKO) verme sürecinin şeffaf yürütülmediği eleştirisinde de bulundu.

TİTCK bilim heyeti ve yetkinliklerinin kamuoyundaki kaygıların giderilmesi açısından hızla açıklanması gerektiğini belirten TTB, Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye’de uygulamayı planladığı aşılar için etkililik, güvenlilik, kalite değerlendirmesinde kullanılan tüm verileri bağımsız araştırmacılara da açmasını talep etti.