Tüberküloz aşısı korona aşısı olabilir

Tüm dünyada koronavirüse karşı aşı geliştirme çalışmaları sürerken, Türkiye’den bilim insanlarının yaptığı araştırma aşıya ve tedaviye umut veriyor. Konuyla ilgili yaptığı araştırmalar sonucu önemli sonuçlara ulaşan Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Şevket Özkaya, tüberküloz aşısının uygulandığı ülkelerde virüsün kontrol altına alınabildiğini vurgulayarak önemli açıklamalarda bulundu. İlk aşamada dünyada hasta ve ölüm sayısının artışıyla vakalar arasında çocukların ve gençlerin olmamasının dikkat çekici bulduklarını ifade eden Doç. Dr. Şevket Özkaya, “Avrupa’da ve dünyada hızla hasta ve ölüm sayısının artışı ve ilk görülen ülkelerde çocuklarda ve gençlerde hastalık ve ölüm olmaması çok ilgimizi çekti. Çocukluk/bebeklik çağında yapılan bir bağışıklık güçlendiricisinin, bir uyaranın bunu sağladığını düşündük. Bunu saptamak için tüm dünya ülkelerinde bu hastalığın görülmesi ile ülkeler arasındaki farkı gösterebilecek bir ilişki saptayabileceğimizi düşündük. Avrupa’da vakaların hızlı artışı ve ölümlerin çok hızlı olması üzerine, BCG yapılan ülkeler ve BCG yapmaktan vazgeçen ülkeler dikkatimizi çekti. Bebeklikte yapılan BCG aşısının 30’lu yaşlara kadar T lenfositlerini uyararak immunojenik uyarı ile çocukların ve gençlerin korunduğunu düşündük. Böylelikle yaptığımız çalışmada BCG haritası ile korona virüs haritasının birebir uyuştuğunu gözlemledik” şeklinde konuştu. 

Çin örnek alınabilir

Özkaya yapılan araştırma hakkında şunları söyledi; “Mesane kanserinde ve bazı tümörlerde BCG aşısı immunolojik olarak T hücrelerini uyararak tümör hücrelerine ve virüslere karşı savunmada yer aldıklarını biliyorduk. Çin’de toplam 80 bin geçkin vakaya karşı ölen 3 bin 226 kişi olması ve aynı tarihte İtalya’da 27 bin vakaya karşılık 2 bin 158 ölüm olması üzerine BCG aşısının yapılan ülkelerde ölen hasta sayısının belirgin düşük olduğu ve BCG yapmaktan vazgeçen ülkelerde ölen hasta sayılarının hızla arttığını gözlemledik. Hipotezimiz şudur ki; bugün BCG uygulamasını rutinde kaldırmış Avrupa ülkeleri (Fransa, İtalya gibi) korona virüsün etkilediği hasta sayısına oranla ölüm oranının yüksek olması ve hızla artması BCG yapılmamasına bağlı olduğunu düşünüyoruz. Çin gibi nüfusu yüksek ve BCG yapılan ülkelerde çok sayıda korona virüslü hastası olmasına rağmen ölüm sayının ve hızının yakalanan hasta sayısına göre az olmasının, BCG yapılmasına bağlı olabileceğini düşünüyoruz. Kaldı ki korona virüsün çocukları etkilememesinin yine BCG aşısının çocukluk çağında yapılıp, yüksek koruyucu etkisine bağlı olduğunu düşünüyoruz”

Tedavide etkili olur

BCG aşısının korona virüs tedavisinde etkili olabileceğinin altını çizen Doç. Dr. Şevket Özkaya, aşı sonuçlarının yayınlandığı klinik ve vaka-kontrol çalışmalarında bebeklik ve erken çocukluk tüberkülozunun koruma etkisinin yüzde 80’den fazla olduğunu, yetişkinlerde ise bu hastalığı yüzde 50 oranında azalttığını söyledi. Özkaya, “Bugün BCG aşısının bağışıklık sistemini güçlendirdiğini biliyoruz. Aşının etkinliği ve güvenilirliği farklı çalışmalarda tartışılmış, elde edilen sonuçlar birbiriyle çelişkili bulunmuştur. Bu durum ülkeler arasında farklı aşı politikalarının uygulanmasına yol açmıştır. Tüberküloz prevelansının yüksek olduğu ülkelerde doğumdan sonra mümkün olan en kısa sürede tek doz BCG aşısı önerilmektedir. BCG’nin kan ve lenfatik sistemle basilin yayılmasını engelleyerek çocuklarda miliyer ve meningeal TB gibi daha ağır TB hastalığını önlemede başarılı olduğu gösterilmiştir. Erişkin dönemde yapılan BCG’nin koruyuculuk etkisinin daha düşük olmasını da açıklayabilir. Türkiye’de aktif olarak bebeklik çağında BCG aşısının yapılmakta. Şimdiye kadar BCG aşısı ve korona virüs arasındaki ilişki bilinmiyordu. BCG aşısı ile korona virüs arasındaki ilişkiyi ilk biz gözlemledik ve duyuruyoruz. Daha önce BCG yapılmayan ve koronavirüs ile enfekte olanlara proflaktik olarak BCG yapılmasını öneren ilk kişilerden olarak kendi isteğim ile BCG aşımı tekrardan yaptım. Hali hazırda 100’e yakın korona virüs pozitifliği ve şüphesi olan hastaları aktif olarak tetkik, tedavi ve takip ediyorum” dedi.