İstanbul ateş pahası oldu

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce, İstanbul'da büyüyen barınma krizine karşı 11 maddelik çözüm önerisi sıraladı. X hesabından "Önemli bir insani kriz ile karşı karşıyayız" başlığıyla paylaşım yapan Gökce, “İstanbul'da son 5 yılda ilk ilanlarda konut kira bedeli yüzde 843 oranında arttı. Ortalama kira bedeli 13,300 liraya yaklaştı. Asgari ücretin kirayı karşılama oranı yüzde 85'e düştü” dedi.

İstanbul'dan göç artıyor

2018 - 2022 yıllarında 2 milyon 182 bin vatandaşın İstanbul'dan başka şehirlere göç ettiğini, göç eden her 5 vatandaşın 1'inin göç etme nedeninin daha iyi konut ve yaşam olanaklarına kavuşmak olduğunu belirten Gökce şöyle devam etti: “İstanbul Planlama Ajansı araştırmasına göre emekli maaşı ortalama kiranın yalnız yüzde 40'ını karşılayabiliyor. İlk ilanlarda aylık kira artışı yüzde 4'ü aşmış durumda. İngiltere'de konut fiyatları yüzde 3,1, Almanya'da yüzde 1 düşerken, Amerika'da sadece yüzde 0,7, Fransa'da 2,7 artarken, bizde her ay konut fiyatı yüzde 4 düzeyinde artıyor. Sonuçta: İlk işe girenlerin, asgari ücretlilerin, emeklilerin gelirleriyle İstanbul'da barınma olanağı gittikçe azalıyor. Konut ve yaşam giderlerindeki yükselen artış vatandaşlarımızın sahip olduğu mülkleri satmasına ve mülksüzleşmesine neden oluyor. 2002 - 2022 döneminde konut sahipliği oranı yüzde 73'den yüzde 56'ya geriledi. Çalışanlar, emekçiler, emekliler İstanbul'dan göç etmek zorunda kalırken, yabancılar vatandaşlarımızın mülklerini alıyor ya da yüksek gelir grupları ikinci, üçüncü konutlarını alıyor.”

Devlet görevini yerine getirmeli

Anayasa'nın  konut hakkını kapsayan 57'inci maddesini hatırlatan Gökce, şu önerileri sıraladı:

“Sosyal Yardımlı Konut, Sosyal Kiralık Konut, Mülk Sosyal Konut ile Halk Konut olarak vatandaşlara farkı seçenekler sunulmalı.
Öğrenci Evleri ve Öğrenci Sitelerinin geliştirilmesi ve inşası için özel teşvik ve destekler sağlanmalı.

Genişletilmiş Konut Finansman Sistemi uygulamaya konmalı.
Konut inşaat ve konut satın alma kredilerinin maliyetleri ucuzlamalı.
Konut Tasarruf Birlikleri, Konut Kooperatifleri, Konut Dayanışma Sandıkları, Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Fonları sosyal konut üretimi için teşvik edilmeli.
Sosyal konut inşa edenle inşaat malzemesi üreten iktisadi teşebbüsler desteklenmeli.
Yerli inşaat Sanayisinin rekabet düzeyi arttırılmalı. 8. Evini yenilemek veya güçlendirmek isteyenlere uzun vadeli bir kaç yıl ödemesiz kredi ve faiz desteği verilmeli.
Esnek ve dayanıklı yapı malzemeleri ile inşaat yapılması özendirilip kolaylaştırılmalı.
Boş konut stoğu etkin değerlendirilmeli, kademeli emlak vergisi ve evini riskli yapıdan çıkan yurttaşa veren ev sahibine vergi indirimi değerlendirilmeli.
Yabancılara konut satışı uygulaması durdurulmalı.”