Sığ suya balıklama atlama sonucu kaza geçirip, felç olduktan sonraki bir yıl boyunca birçok anlamda başkalarına ve tekerlekli sandalyeye ömür boyu bağımlı yaşamak zorunda kalacağımı bilmiyordum. Rahmetli halamın desteği ile tedavi olmak için İngiltere’ye gittiğimde ilk görüşmeyi yaptığım doktorum beni muayene ettikten ve yaşam düzenimle ilgili bilgiler aldıktan sonra ömür boyu tekerlekli sandalyeye bağımlı kalacağımı söyledi ve bana yeni yaşamımla ilgili yapmam gereken düzenlemeler konusunda bilgiler vermeye başladı. Hayatımın en önemli şoklarından birini o anda yaşamıştım. Kazamın ardından yaklaşık bir yıl geçmesine rağmen konuyla ilgili, uzmanlar da dahil olmak üzere, hiç kimse bana beni bekleyen hayata dair bilgiler vermemişti.
Türkiye’ye döndükten sonra benim gibi omurilik felçlisi olan kimseleri ve bu konuda hizmet veren sivil toplum kuruluşlarını araştırmaya başladım. O dönemde bırakın engelli sorunlarını anlayabilen kişi ve kurumları, omurilik felci konusunda ayrıntılı bilgisi olan ve bana yardım edebilecek herhangi bir kimseye dahi rastlayamamıştım. Kazanın yarattığı travma ve bilinmezlik içerisinde kendimi tam anlamıyla çaresiz ve yalnız hissediyordum. Yaşadıklarımla ilgili örnek ve destek alabileceğim kişi ve kurumlara rastlayamadığım için yaşamımın bundan sonraki kısmında, karşılaştığım sorunları en ağır bedelleri ile ödeyerek tecrübe edinmek zorunda kaldım.
Yaklaşık bir yıl önce ise tam da bu acı tecrübelerin başka engelliler tarafından yaşanmamasını amaçlayan bir gelişme oldu. İspanya Omurilik felçlileri derneğinin (ASPAYM MADRID), TOFD’ye ortaklık teklif ettiği “akran danışmanlığı” projesi kapsamında tecrübeli olan omurilik felçlilerinin (tutor), yakın dönemde omurilik felçlisi olmuş ve sağlık konusunda nasıl korunacağını, sosyal yaşamın içinde karşılaştığı sorunların nasıl üstesinden geleceğini henüz bilemeyen kişilere (tutee) yardım etmesi hedeflendi.
Geçtiğimiz günlerde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın Engellilerin Toplumsal Entegrasyonunun Geliştirilmesi Hibe Programı tarafından desteklenen “Tutors-Akran Danışmanlığı : Omurilik Felçlisi Bireylerin Bağımsız Yaşamlarının Desteklenmesi için Çalışma Ağı” projesinin kapanış semineri Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği’nin ev sahipliğinde Ataköy Big Mamas Restoran’ta başarıyla gerçekleşti. Birçok kamu ve sivil toplum kuruluşu yöneticilerinin katılım sağladığı bu seminerde, tutorlar(danışmanlar) ve tutee’ler (danışanlar) projeye dair anılarını, deneyimlerini ve projenin hayatlarına kattığı değerleri katılımcılarla paylaştılar.
Bunlardan birisi de TOFD Genel Başkan Yardımcısı Semra Çetinkaya’nın danışanı Nihal ile yaşadığı deneyimdi. Tecrübeli omurilik felçlisi olan Semra, henüz omurilik felçlisi olmuş Nihal ile ilgili duygularını şu şekilde ifade etti ; ‘ Projede eşleşme çok önemli. Kişiler, hikayeleri benzer kişilerle eşleştiriliyor. Benim tutee’m Nihal. Her ikimiz de anneyiz. Her ikimiz de, ölümlü trafik kazaları sonucu omurilik felçlisiyiz.
Nihal’de yaşadığım kaza sonrasındaki Semra’yı görüyor ve ona bu hassasiyetle yaklaşıyorum. İlk karşılaştığımızda kendisine uygun olmayan bir sandalyede oturduğunu ve doktorunun hiç çıkarmaması gerektiğini söylediği bir ayak kalıbı kullandığını fark ettim. Kendisi 6 ay boyunca bu yüzden hiç ayakkabı giymemişti ve bunun özlemini yaşadığını söylemişti. Ben artık ayakkabı giyebileceği konusunda onu uyardım ve ona yapabileceği her konuda bilgi verdim. Bu yoldaşlık ve arkadaşlığımızın projeyle sınırlı kalmayarak, devamlılığı olacağı konusunda hemfikiriz.’ Nihal ise artık Semra Ablası’yla hayata daha sıcak baktığını ve bundan sonra kendisi için yeni bir hayatın başladığını söyledi.
Yaşamlarına artık birer engelli olarak adapte olmaya çalışan bireyleri tekrar hayata döndürmek ve bu hayata alıştırmak kolay olmayan bir süreç. Bu bağlamda danışan ve danışman arasındaki ilk izlenim, ilk gözlem, ilk konuşma, ve yeni omurilik felçlisi olmuş bireyleri hayata tekrar alıştırmak çok elzem bir ihtiyaca hitap etmiş bulundu. Böylelikle farklı hayat hikâyeleri ve farklı hayat şartları olan engelli danışan ve danışmanlar birbirlerine ayna tuttular ve yaşamlarını karşılıklı olarak kolaylaştırdılar.
Bu proje bitiriş semineriyle kapanmış olsa da, ortaya çıkan dostlukların daimi olacağını ve gelecekteki bir sürü anlamlı projeye ışık tutacağını bilmek bugünlerdeki en büyük motivasyonlarımdan biri. Sizler ise birilerinin yaşamını kolaylaştırabilmek, birilerine rehber olabilmek için bir felaket yaşamak zorunda değilsiniz. Bu minvalde projede bize ev sahipliği yaparak mekanında bize en iyi şekilde ağırlayarak destek olan Ataköy Big Mamas restoranın yöneticisi Sait Özcan çok güzel bir örnek.
Kendisine bu anlamlı davranışı için bir kez daha yürekten teşekkür ediyorum. Onun gibi duyarlı kişilerin destekleriyle bu tür projeler artarak daha fazla insana hizmet sunacaktır. Siz de yaşadığınız her tecrübeyi ve her yeteneğinizi gönüllü bir desteğe çevirebilmek ve böylelikle onu daha değerli kılabilmek için bir adım atabilir, çevrenizde benzer bir mutluluk dalgası yaratabilirsiniz.
ENGELSİZ BİR YAŞAM DİLEĞİYLE…
Ramazan Baş
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.